سفیدترین نقطه ایران کجاست؟

ناطقان: کویری به صمیمیت شن‌هایش و به قدمت تاریخی که در دل آن نهفته است. اینجا کویری است که برخلاف رنگ کرم و قهوه‌ای شن‌هایش، سفیدترین نقطه ایران لقب گرفته است. آن هم به‌خاطر پوشش بانوانش با آن چادر‌های سفید منحصر به فرد؛ اینجا ورزنه است؛ کویر ورزنه!

۵۵۰ کیلومتر رانندگی

شب از تهران به سوی ورزنه، نگین شرق اصفهان حرکت می‌کنیم. از تهران تا ورزنه حدود ۵۵۰ کیلومتر ـ. معادل هفت ساعت رانندگی ـ. و تاب‌آوردن در اتوبوس است؛ آن هم در شرایط عادی جاده.

ورزنه فقط یک کویر نیست که لذت پیاده‌روی بی‌کفش و پاپوش را در شن‌هایش به تو بدهد و تمام خستگی‌های زندگی شهری را با انرژی مثبت طبیعت جایگزین کند. بخشی از تاریخ ایران‌زمین در ورزنه خفته است.

از دریاچه نمک و باتلاق گاوخونی که بگذریم، ارگ تاریخی قورتان، تنها گاوچاه ایران، برج کبوترخانه، پل صفوی، مسجد جامع ورزنه متعلق به دوره تیموری، آسیاب شتر و... انتظارتان را می‌کشد.

اول صبح، سپیده‌دم زده و نزده به ورزنه می‌رسیم و در اقامتگاه بومگردی، یعنی خانه‌ای قدیمی که همان‌گونه بوده، بازسازی و به روزش کرده‌اند، خانه‌ای که پر از صمیمیت، دیوار‌های خشتی و گلی و گلدان‌های شمعدانی آمیخته با بوی اسپند صبحگاهی است، اقامت می‌کنیم و آماده می‌شویم تا ورزنه را کشف کنیم.

در ورزنه

گردش در ورزنه سه بخش دارد: کویرگردی و پیاده‌روی رها و بی‌پروا در تپه‌های شنی که جز لذتش سخت خسته‌تان می‌کند، بازدید از آثار تاریخی و فرهنگ زیبای زندگی مردمانش و سرانجام لذت شب کویر و آرام گرفتن در میان جمع و در کنار آتش.

پل صفوی آخرین پل تاریخی روی زاینده‌رود است. این پل از جنس سنگ، آجر و ساروج (نوعی سیمان مقاوم) ساخته شده و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. قلعه قورتان نیز تنها قلعه خشتی جهان است که هنوز مسکونی است. البته در کویر ورزنه به دیوار ارگ هزار ساله قورتان نیز برخواهید خورد که به تنهایی بس دیدنی است.

بازدید از گاوچاه ورزنه نیز می‌تواند شما را با سنت دیرینه آب‌کشی با گاو آشنا کند. در گذشته و پیش از ورود موتور‌های امروزی، مردم ورزنه برای بیرون کشیدن آب از چاه از نیروی گاو استفاده می‌کردند و اکنون پیرمردی ورزنه‌ای یک حلقه گاوچاه را بازسازی و آن را به یکی از جاذبه‌های گردشگری ورزنه تبدیل کرده است.

جالب اینجاست که برای بالا کشیدن آب از چاه از گاو‌های کوهان‌دار سیستانی استفاده می‌شود. کبوترخانه نیز که بسان برجی با لانه‌های متعدد و با نظم قرار گرفته هندسی است، اعجاز معماری ایران به شمار می‌آید.

طراحی و عملکرد کبوترخانه جالب و به گونه‌ای است که در جذب کبوتران و خلق زیستگاهی امن برای آنان موثر عمل می‌کرده است. همچنین جالب است بدانید در گذشته از فضله کبوتران به عنوان سوخت استفاده می‌شده است.
 
و سرانجام سفیدی ورزنه

ورزنه را سفیدترین نقطه ایران نامیده‌اند، چراکه هر کسی گذرش به این شهر می‌افتد، اولین چیزی که توجهش را جلب می‌کند، زنان و دختران چادر سفیدی هستند که به جای چادر‌های سیاه متداول، چادری سراپا سفید به سر دارند. این چادر سفید پوششی است به قدمت پیدایش زندگی در ورزنه. درباره علت انتخاب این رنگ نیز نظر‌های مختلفی وجود دارد که شایع‌ترینش یافتن راهی برای مقابله با گرمای شدید تابستانی در نقطه‌ای کویری است.

دکتر سیروس مشفق، نویسنده کتاب جغرافیای اصفهان نیز به همین روایت اشاره می‌کند. البته در این کنار این برخی معتقدند، چون در زمان‌های دور کشاورزی و پنبه‌کاری در ورزنه وجود داشته، چادر‌های سفید با الیاف پنبه از همان زمان بر جای مانده است.

سرانجام روایتی دیگر نیز می‌گوید از آنجا که ورزنه در گذشته دیار روحانیون زرتشتی بوده، رنگ سفید به همراه شال گردن سفید رنگی که آنان حین بر جا آوردن مناسک مذهبی بر گردن می‌آویختند و آن از جنس پنبه بوده، رنگ سفید به یادگار بر جای مانده است.

اما هر چه هست این که آن چادر‌های سفید به ورزنه رنگی شاد و خاص بخشیده که تفاوت خود را به رخ می‌کشد.

لذت کویر

و در نهایت آنچه ورزنه برای روحتان به ارمغان می‌آورد، آرامشی است در همنشینی با ستارگانی که در شب کویر انگار به زمین چسبیده‌اند. آرامشی که زمزمه‌هایی را در عمق روح برمی‌انگیزد. زمزمه‌هایی که می‌گوید زندگی فوق‌العاده‌ترین سفری است که به تنهایی انجامش می‌دهید و چه خوب است که در بخشی از این سفر به خود بیندیشید... ورزنه این ویژگی را دارد که در دامانش شما را به سفری در روحتان نیز ببرد....