مضرات استعمال دخانیات

گفتنی است، در حدود ۵۴ درصد از کودکان بین ۳ تا ۱۱ سال در معرض دود سیگار قرار دارند و آنهم در کشور آمریکا.

به طور متوسط افراد سیگاری بیش از ۱۰ سال زودتر از افراد غیر سیگاری می میرند.

بیش از ۵هزار ماده شیمیایی موجود در دود سیگار وجود دارد که با توجه به اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده تمام این ترکیبات برای سلامتی مضر هستند. این در حالی است هیچ راه امنی برای استعمال دود وجود ندارد و تمام جایگزین هایی مانند سیگار برگ، قلیان، و یا سیگارهای دست پیچ همگی خطرات بهداشتی مرتبط با توتون و تنباکو را دارند.

حداقل ۶۹ ماده شیمیایی موجود در سیگار می تواند منجر به سرطان شود. به گزارش موسسه ملی سرطان در آمریکا، سیگار برگ سطح بالاتری از مواد سرطان زا و سموم را نسبت به سیگار معمولی در خود دارد.

استنشاق دود ناشی از قلیان نیز خطرناک تر از دود سیگار است و ترکیبات سمی و مونوکسید کربن بیشتری نسبت به سیگار دارد.

آسیبهای استعمال دخانیات 

سیستم عصبی مرکزی: یکی از مواد تشکیل دهنده دخانیات، نیکوتین است که مستقیم روی مغز اثر می گذارد و تاثیر آن در ثانیه آشکار می شود. این ماده، محرک سیستم عصبی مرکزی است و اثرات زودگذر آن منجر به احساس انرژی بیشتر می شود. این اثر به سرعت فروکش کرده و خستگی و کرختی جایگزین آن می شود. نیکوتین موجود در سیگار خطر ابتلا به دژنراسیون ماکولا، آب مروارید و ضعف بینایی را افزایش می دهد. همچنین حواس چشایی و بویایی را نیز می تواند تضعیف کند. بنابراین فرد استعمال کننده سیگار کمتر از مواد غذایی و طعم آنها لذت می برد.

دستگاه تنفسی: هنگامی که شما دود سیگار را استنشاق می کنید، در حال گرفتن موادی هستید که به ریه آسیب می رساند. با گذشت زمان ریه های شما توانایی خود را برای فیلتر کردن مواد شیمیایی مضر از دست می دهد. سیگاری ها بیشتر در معرض خطر عفونت های تنفسی، سرماخوردگی و آنفلوآنزا هستند. برونشیت مزمن و آمفیزم نیز با گذشت زمان به همراه بیماری انسدادی مزمن ریه خود را نشان خواهد داد. در درازمدت سرطان ریه آخرین نتیجه استعمال سیگار خواهد بود. علاوه بر این کودکان والدین سیگاری بیشتر در معرض خس خس سینه، تنگی نفس و آسم هستند. عفونت های گوش و ذات الریه نیز در این کودکان شایع تر است.

سیستم قلب و عروق: سیگار کشیدن کل سیستم قلبی عروقی را درگیر خود می کند. نیکوتین باعث افزایش قند خون می شود و پس از مدت کوتاهی شما دچار احساس خستگی می کنید. نیکوتین همچنین باعث سفت شدن رگ های خونی و محدودیت جریان خون به قلب می شود؛ چیزی که به آن بیماری عروق محیطی می گویند. سیگار باعث کاهش سطح کلسترول خوب و افزایش فشار خون شده و در نتیجه با افزایش و تجمع کلسترول بد، منجر به تصلب شرائین می شود. سیگار همچنین خطر لخته شدن خون را افزایش می دهد. در درازمدت افراد سیگاری بیشتر در معرض سرطان خون یا لوسمی هستند. علاوه بر این، قرار گرفتن در معرض دود دست دوم خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب و سکته مغزی را بالا می برد.

پوست، مو و ناخن: برخی از نشانه های واضح سیگار کشیدن شامل تغییر ساختار پوست است. سیگار باعث تغییر رنگ پوست، چین و چروک و پیری زودرس می شود. ناخن ها و پوست انگشتان دست نیز ممکن است در اثر استعمال سیگار زرد شوند. بروز لکه های زرد یا قهوه ای روی دندان ها نیز شایع است.

دهان و دندان: افراد سیگاری بیشتر در معرض مشکلات دهان و دندان هستند. مصرف دخانیات می تواند منجر به التهاب لثه یا بیماری های پریودنتال شود. این مشکلات منجر به از دست دادن دندان ها، و بوی بد دهان می شوند.

مقاومت به انسولین: استعمال سیگار سبب بروز مقاومت به انسولین می شود و فرد را بیشتر در معرض دیابت نوع دو قرار می دهد.

دستگاه گوارش: مصرف دخانیات منجر به کاهش اشتها، بروز تهوع و در نهایت ابتلا به زخم های گوارشی می شود.

سیستم تولید مثل: سیگار با محدود کردن جریان خون فرد را در معرض ناباروری قرار می دهد. زنانی که سیگار می کشند، ممکن است یائسگی در سنین پایین تر را نسبت به سایرین تجربه کنند. سیگار کشیدن خطر ابتلای یک زن به سرطان گردن رحم را نیز افزایش می دهد.

فرایند بارداری: افراد سیگاری بیشتر سقط جنین، مشکلات مربوط به جفت و زایمان زودرس را تجربه می کنند. به علاوه احتمال تولد نوزاد با وزن کم در زنان سیگاری بیشتر است. نوزادان متولد شده از مادران سیگاری بیشتر در معرض نقص های هنگام تولد و سندرم مرگ ناگهانی نوزاد هستند. عفونت گوش و حملات آسم نیز در این کودکان شایع است.

چگونه سیگار را ترک کنیم؟

ابتدا برای ترک سیگار تصمیم بگیرید و سپس زمان خاصی را برای این کار انتخاب کنید.

* راه های زیادی برای ترک سیگار وجود دارد. برای هر فرد یکی از این راه ها مناسب است.

1- راه اول این است که از یک روز معین ترک سیگار را شروع کنید و دیگر اصلا سیگار نکشید و در این تصمیم خود محکم باشید. در این صورت یکباره سیگار را ترک خواهید کرد.

2- راه دوم اینکه سیگار را کم کم ترک کنید. برای این کار می توانید:

- میزان مصرف روزانه سیگار را کم کنید.

- مکان همیشگی سیگار کشیدن را عوص کنید.

- زمان همیشگی سیگار کشیدن را به تاخیر بیاندازید.

- سیگارتان را وقتی نصفه شد خاموش کنید.

در نهایت سیگار را کاملاً کنار بگذارید.

اگر نیاز دارید دست هایتان مشغول باشد، گرفتن قلم، کلید یا تسبیح در دست را امتحان کنید.

با ترک سیگار ممکن است میل شدید به کشیدن سیگار پیدا کنید، در این صورت انجام کارهای زیر می تواند به شما کمک کند:

- دو بار پشت سر هم یک نفس عمیق بکشید.

- یک لیوان آب یا نوشیدنی دیگر بنوشید.

- کار دیگری انجام دهید به عنوان مثال از خانه بیرون بروید و قدم بزنید.

- به ضررهای سیگار کشیدن فکر کنید.

* اگر کسی به شما سیگار تعارف کرد، بدون تردید بگویید : « نه! من سیگار نمی کشم».

* اگر قبلاً زیاد سیگار می کشیدید ممکن است برای ترک، نیاز به استفاده از آدامس نیکوتین دار داشته باشید. درباره چگونگی مصرف درست آن، از پزشک یا داروساز سوال کنید.

* اگر پس از ترک سیگار، بار دیگر کشیدن سیگار را شروع کردید، دلسرد نشوید. در وقت مناسب دیگری مجدداً ترک سیگار را شروع کنید.