با انتشار جواب نهایی آزمونهای دانشگاهی، بسیاری از افراد با کسب نکردن نمره قبولی، از تحصیل در دانشگاه جامانده و حالا باید برای خود فکری دیگر کرده و راه چارهای بیاندیشند.
ناطقان: کارآفرینی، ایجاد کسب و کار پرسود و یا به نوعی کسب درآمد از منابع شخصی، دغدغه بسیاری از افرادی است که به نوآوری میاندیشند، حس نوآوری و خلاقیت و یا ایستادن روی پای خود که از درون هرکسی نمیجوشد.
پس از انتشار پذیرفته شدگان نهایی آزمونهای دانشگاهی، بسیاری از افراد با کسب نکردن نمره قبولی در آزمون، از تحصیل در دانشگاه حداقل در سال جاری بازماند، و حالا باید برای ساختن آینده خود به فکر راهی جدید باشند و چارهای دیگر بیاندیشند، اما چگونه؟!
یکی از راههایی که میتواند در حل این معضل به این افراد کمک کند، کارآفرینی و ایجاد کسب و کار جدید است، کاری که اگرچه کمی ترس دارد و سخت بنظر میرسد، اما شدنی است!
کارآفرین چه کسی است؟
کارآفرین به کسی گفته میشود که علاوه بر برخورداری از خلاقیت بالا، دارای روحیهی خطرپذیری است و میتواند برای حل مشکلات دنیای امروز، راهکارهای عملی و مبتکرانه ارائه دهد. انسانهای کارآفرین موجب ظهور مشاغل جدید میشوند و با تشخیص زودهنگام فرصتهای رشد، نیرو و نشاطی تازه را به تشکیلاتی که سالها از عمرشان میگذرد، می بخشند.
فعالیتهای کارآفرینی کدامند؟
بارزترین شکل کارآفرینی راهاندازی کسبوکار جدید است که به آن استارتاپ گفته میشود. در سالهای اخیر، مفهوم کارآفرینی از حوزهی کسبوکار فراتر رفته و به ابعاد اجتماعی و سیاسی نیز وارد شده است.
کارآفرینی شامل طیفی وسیع از فعالیتهاست که بسته به نوع کسبوکار و ایدهی پشت آن با هم متفاوتند. از فعالیتهای کارآفرینی کوچکمقیاس که به صورت انفرادی و پارهوقت اجرا میشود تا پروژههای وسیعتر که فرصتهای شغلی بیشتر را فراهم میکنند، همگی نمونههایی از کارآفرینی محسوب میشوند.
سرمایهی کارآفرینی از کجا تأمین میشود؟
بسیاری از کارآفرینان برای تأمین سرمایه لازم جهت شروع کسبوکار جدید خود میتوانند به سرمایهگذاران خطرپذیر (venture investors) یا سرمایهگذاران فرشته (angel investors) رجوع کنند. این قبیل سرمایهگذاران، نیازهای مالی استارتاپهای نوپا را برطرف میکنند و مهمترین منبع تأمین سرمایه کارآفرینی به شمار میروند.
ناگفته نماند این سرمایهگذاران فقط از استارتاپهایی حمایت خواهند کرد که پتانسیل سودآوری قابل توجهی دارد و یا سودآوری آنها پیشتر ثابت شده باشد.
کارآفرینی درونسازمانی چیست؟
این روزها، کارآفرینی به بخش جداییناپذیر مشاغل سازمانی تبدیل شده است. به فعالیتهای کارآفرینی در داخل شرکتها یا تشکیلات بزرگتر، کارآفرینی درونسازمانی (intrapreneurship) گفته میشود. این نوع کارآفرینی زمینهساز تأسیس شرکتهای اشتقاقی یا اِسپین-آف (spin-off) خواهد شد؛ به این معنی که بخشی از یک شرکت به کسبوکار مستقل تبدیل شده و در زیرشاخهی شرکت مادر فعالیت میکند.
امروزه شرکتهای بسیاری به پتانسیل سودآوریِ فعالیتهای کارآفرینی درونسازمانی پی بردهاند، برای مثال، گوگل به کارمندانش اجازه میدهد ۲۰ درصد اوقات کاریِ خود را به توسعهی پروژههای مبتکرانه اختصاص دهند.
«تخریب خلاق» و «نوآوری تدریجی» چیست؟
«تخریب خلاق» (creative destruction) و «نوآوری تدریجی» (Incremental innovation) دو مفهوم مهم در مبحث کارآفرینی به شمار میروند که در ادامه، هر یک از آنها را با ذکر مثال معرفی میکنیم.
تخریب خلاق
جوزف شومپیتر، اقتصاددان آمریکایی، میگوید:
کارآفرین کسی است که میخواهد و میتواند هر ایده یا طرح جدیدی را به یک نوآوری موفق تبدیل کند.
شومپیتر مفهوم تخریب خلاق را در علم اقتصاد مطرح کرد. این مفهوم برگرفته از آموزههای مارکس بوده و بر نوآوری اقتصادی و چرخهی کسبوکار دلالت دارد، شومپیتر معتقد بود تفکر خلاق موجب رشد اقتصادی مداوم و بلندمدت میشود.
به عبارت دیگر، طراحی محصولات جدید و ابداع شیوههای نوینِ انجام کار نقشی بسزا در رونق کسبوکار دارند و به دلیل فروش بیشتر موجب پویایی اقتصادی خواهند شد. در فرآیندهای صنعتی، روی کار آمدن یک محصول جدید میتواند به قیمت کنار گذاشته شدن محصولات قدیمیتر تمام شود و به همین دلیل است که شومپیتر از تفکر خلاق به عنوان یک فرآیند تخریبگر یاد میکند. گوشیهای آیفون نمونهای از محصولاتی هستند که با این زمینهی فکری به بازار عرضه شدند.
نوآوری تدریجی
در نوآوری تدریجی، تحولات بزرگ نتیجهی فرعی نوآوریهای کوچک دانسته میشوند. به بیان دقیقتر، نوآوری تدریجی به معنی ابداع روشهای جدید به منظور افزایش بهرهوری فرآیندهای در جریان است. فعالیتهای مبتنی بر نوآوری تدریجی به دنبال بهبود فرآیندهای تولید هستند. تویوتا از جمله تولیدکنندگان برتر صنایع خودروسازی است که در فرآیندهای تولید بر نوآوری تدریجی تأکید دارد و از سیستم تولیدِ به هنگام (just-in-time) استفاده میکند. در این سیستم، تولید فقط بر اساس نیاز، در زمان نیاز و به تعداد نیاز انجام میشود. کاهش تولید ضایعات، افزایش هماهنگی میان بخشهای مختلف تولید، جلوگیری از اتلاف هزینه و در نتیجه، افزایش بهرهوری در طولانیمدت نمونههایی از پیامدهای سیستم تولید به هنگام است.
راهنماییهایی برای اینکه یک کارآفرین شوید!
سوال رایجی که معمولا از کارآفرینان موفق پرسیده میشود این است که از کجا شروع کردهای و ما چگونه میتوانیم شروع کنیم. در پاسخ آنها باید گفت که از هرجا که میخواهید میتوانید شروع کنید.
آنها هنوز برای زندگیای که به دنبال آن هستند آماده نشده اند و مدام از من میپرسند که چطور یاد بگیرند یک کارآفرین بشوند. همه ما از دورانی میآییم که جامعه و نظام آموزشی ما را در راستای کار کردن برای دیگران آماده کرده است، اما در جامعهای که به سرعت در حال تغییر است، کارآفرینان در صف اول افرادی هستند که بهترین مهارتی که میتوانند و باید یاد بگیرند، خود یادگیری است.
پیشنهاداتی برای کارآفرین شدن
شبیه سازی و گیمیفیکیشن ۲ کسب وکار
یادگیری لزوما نباید همواره در حین کار کردن اتفاق بیفتد. ما الان میدانیم افراد از سنین پایین یادگیری را آغاز میکنند و مجددا در بزرگسالی به حوزه یادگیری و آموزش بازمی گردند، با این تفاوت که این بار آموزش در حین سرگرم شدن اتفاق میافتد. امروزه ابزارهای گیمیفیکیشن مانند Thrive۱۵ و GamEffective وجود دارند که میتوانند به افراد در هر سنی کمک کنند تا کسب و کار خود را آغاز کنند یا به یک مرحله بالاتر ارتقا دهند.
یادگیری و مشاوره کسب و کار انطباقی
هر کسب و کار و کارآفرینی در مرحله متفاوتی قرار دارد، بنابراین زمان آن است که به جای اینکه شما خودتان را با ابزارهای یادگیری انطباق دهید، آنها خودشان را با شما انطباق دهند.
دانشگاهها و بازارها به سرعت در حال تولید محصولاتی مانند OpenStudy هستند که یک شبکه یادگیری است و از گروههای مطالعاتی متعدد تشکیل شده است.
کمک به کارآفرینان با آموزش مستمر
گزینههای موجود در زمینه آموزش آنلاین هر چند کافی نیستند اما فرصتهایی مغتنم محسوب خواهند شد.
مشاوران کسب وکار باید آماده باشند در هر مرحلهای به کارآفرینان یاری برسانند. هرچند هنوز بسیاری از کارآفرینان در خصوص دریافت آموزش مردد هستند، اما باید بدانید در صورت عدم یادگیری مستمر، از دیگران عقب خواهید افتاد.
ترکیب یادگیری و انجام دادن
نیازی نیست کارآفرینان قبل از آغاز کسب و کار همه چیز را بدانند. آنها کافی است گامهای اول را بردارند و دریابند گامهای بعدی چیست. هیچ دوره استانداردی در این زمینه وجود ندارد، پاسخها در اینترنت موجود است و اگر بدانید چطور کنید، با دنبال کردن وبلاگهای آموزشی و حضور فعال در شبکههای اجتماعی، میتوانید آموزشهای لازم را در این زمینه کسب کنید.
کمکهای مالی به کسب و کارها
جمع آوری کمکهای مالی (Crowdfunding) آخرین راه حل برای کارآفرینانی است که نیاز به کمک دارند اما پیش از آن بهتر است سراغ گزینههای دیگری مانند وام، بودجه، سرمایه گذاری مشترک و... رفت. این روزها اگر شما موفق نشوید سرمایه مورد نیازتان را تأمین کنید یا به اندازه کافی تلاش نکرده اید یا ایده شما به اندازه کافی خوب نبوده است.
کمک گرفتن از مربیان کسب وکار
منابع قابل استفاده برای ارتقای سطح دانش کارآفرینان فراوان هستند، اما اغلب کمتر مورد استفاده قرار میگیرند.
چالش اصلی این است که منابع مورد نیاز از قبیل: حامیان استارت آپ (Startup incubators)، تسریع کنندگان، مربیان و مشاوران کسب و کار را در زمان درست پیدا کرد، به همین دلیل نیاز است تا کارآفرینان وبلاگها و محافل آنلاین را که در این زمینه فعال هستند، به دقت مورد پایش قرار دهند.
در جامعه کنونی، نسبت به عصر صنعتی و عصر اطلاعات، صفات شخصیتی برای دستیابی به موفقیت با تغییراتی روبرو شده است؛ دیگر روزهای وفاداری بلندمدت به یک کارفرما و پیروی متعصبانه از یک مسیر به سر آمده و اکنون تمرکز اصلی بر خلاقیت، تمایل برای قبول ریسک و توانایی کنارآمدن با تغییرات است. امروزه مداومت در کارها و توانایی حل مساله ارزشهایی بنیادین در کارآفرینی محسوب میشوند.
پرورش این صفات و تمرین تدریجی و مداوم یادگیری، بهترین مسیر برای شروع زندگی به عنوان یک کارآفرین است. در نهایت، قبل از اینکه کارتان را آغاز کنید، ابتدا باید معنای موفقیت را برای خودتان تعریف کنید.
شاید تعریف شما از موفقیت در قالب معیارهای مالی بگنجد، اما محتملتر آن است که اثر ماندگاری که از خود به جای میگذارید برای شما رضایت و خوشحالی پایدار به ارمغان بیاورد. اگر به من نگویید به کجا میخواهید بروید، واقعا نمیتوانم به شما بگویم که از کجا شروع کنید.