علل بی‌اشتهایی چیست؟

عارضه جانبی دارو

اولین کاری که پزشک انجام می‌دهد این است که بررسی کند آیا بیمار داروی خاصی مصرف می‌کند یا خیر. خیلی از دارو‌ها می‌توانند اشتها را کاهش بدهند، مانند دارو‌های مسکن کرخت کننده، برخی از آنتی بیوتیک ها، دارو‌های فشار خون و دارو‌هایی که می‌توانند سبب ناراحتی معده شده و تمایل فرد به غذا خوردن را کاهش دهند مانند ایبوپروفن.

سرماخوردگی و آنفلوآنزا

بیماری‌های معمولی هم می‌توانند موجب کاهش موقتی اشتها شوند مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا، عفونت‌های تنفسی باکتریایی و ویروسی، مشکلات روده‌ای مانند تهوع و یبوست و البته مسمومیت غذایی. این بیماری‌ها بدن را کم آب کرده و باعث می‌شود فرد بیمار تمایلی به غذا خوردن نداشته باشد یا بترسد چیزی بخورد.

اختلال تیروئید

هم کم کاری و هم پرکاری تیروئید می‌توانند جلوی احساس گرسنگی را بگیرند. غده تیروئید، هورمونی در خون ترشح می‌کند که تنظیم کننده سوخت و ساز است و هر گونه تغییری در تولید این هورمون می‌تواند منجر به تغییر در اشتها شود.

بارداری

خیلی از خانم‌ها در اولین سه ماهه باردری خود دچار حالت تهوع می‌شوند و اشتهای خود را از دست می‌دهند. اگر هنوز ندانند که باردارند پس دلیل ناراحتی معده و از دست دادن اشتهای خود را نخواهند دانست..

سیگار کشیدن

سیگار یک محرک و التهاب آور است و می‌تواند تحریکات روده‌ای ایجاد کند که باعث احساس ناخوشی و منگی تان شود. این اتفاق، سیستم هاضمه را تحت تاثیر قرار داده و منجر به از دست دادن اشتها خواهد شد. خیلی از افرادی که سیگار را ترک می‌کنند اشتهای طبیعی خود را مجددا به دست می‌آورند و ده درصد وزن اضافه می‌کنند، اما احساس بهتری دارند و سالم ترند.

مصرف مواد و الکل

افرادی که زیاد الکل می‌نوشند، شکم خود را پر از چیزی می‌کنند که هیچ کالری ندارد و احساس نفخ می‌کنند. ضمنا الکل ایجاد التهاب در لوزالمعده و کبد کرده و منجر به احتباس آب در شکم می‌شود؛ بنابراین از دست دادن اشتها و کاهش وزن چندان دور از انتظار نیست.

استرس

هر نوع استرسی می‌تواند تغییراتی در اشتها ایجاد کند، از استرس‌های خانوادگی گرفته تا از دست دادن شغل و مرگ یکی از عزیزان. این ماجرا‌های سخت زندگی می‌توانند برخی از افراد را در دام پرخوری گرفتار کنند، اما بی اشتهایی نیز از عوارض شایع استرس است.

افسردگی

کاهش سطح انرژی و از دست دادن اشتها در مبتلایان به افسردگی رایج است که شامل انواع افسردگی‌ها می‌شود، از افسردگی ئس از زایمان گرفته تا اختلال خلقی فصلی. اختلال دوقطبی هم می‌تواند همین تاثیر را بگذارد.

زوال عقل

افرادی که دچار آلزایمر یا سایر انواع زوال عقل هستند به دلیل از دست دادن حافظه و احساس گیجی و آشفتگی ممکن است فراموش کنند غذا بخورند و ممکن است در مدیریت و انجام کار‌های روزمره که شامل خرید مواد غذایی و درست کردن غذا می‌شود به مشکل بربخورند. ضمنا این بیماران ممکن است دچار افسردگی هم باشند که می‌تواند مشکل را تشدید کند.

دهیدراسیون

اگر مایعات کافی به بدن نرسانید احساس ناخوشی خواهید داشت. دهیدراسیون یعنی پایین آمدن سطح مایعات بدن که بر اشتها اثر می‌گذارد. این اتفاقی است که بویژه در میان سالمندان زیاد روی می‌دهد. با بالا رفتن سن، ما کمتر احساس تشنگی می‌کنیم. زمانی که فرد احساس تشنگی می‌کند وقتی است که بدن واقعا کم آب شده است.

بیماری گوارشی

سندرم روده تحریک پذیر، بیماری کرون، کولیت زخمی و سایر بیماری‌هایی که سیستم گوارش را تحت تاثیر قرار می‌دهند می‌توانند اشتها را سرکوب کنند. این بیماری‌ها موجب تهوع، درد، یبوست و یا اسهال می‌شوند که نتیجتا می‌توانند اشتها و تمایل فرد به خوردن را کاهش دهند. افرادی که سندرم روده تحریک پذیر دارند ممکن است دچار زخم دهان نیز بشوند که خوردن را با مشکل روبرو خواهد کرد.

ریفلاکس اسید

ریفلاکس اسید معده به مری یا GRED یک بیماری گوارشی دیگر است که اشتها را کم می‌کند. افرادی که این بیماری را دارند مدام دچار سوزش سردل هستند و محتویات معده شان می‌تواند بعد از خوردن به مری برگردد. فرد بیمار ممکن است نیمه شب با مزه‌ای ترش در دهان از خواب بیدار شود. شرایطی که این بیماری ایجاد می‌کند تمایل فرد به غذا خوردن را کاهش می‌دهد. ضمنا ریفلاکس اسید معده به مری می‌تواند حلق را تحریک و ملتهب کند.

بیماری مزمن انسدادی ریه

بیماری مزمن انسدادی ریه یا COPD به انواعی از بیماری‌های ریوی گفته می‌شود شامل آمفیزوم، برونشیت مزمن و آسم شدید. این بیماری‌ها می‌توانند اشتها را سرکوب کرده و منجر به سوء تغذیه شوند. بخشی از مشکل این است که ضعف عملکرد ریه‌ها می‌تواند باعث شود فرد از فعالیت پرهیز کند و در نتیجه اشتهای خود را از دست بدهد. ضمنا بیماران دچار اختلالات مزمن انسدادی ریه ممکن است دچار افسردگی شوند و به این دلیل نیز اشتهای خود را از دست بدهند.

سرطان

شایع‌ترین سرطان‌هایی که اشتها را کم می‌کنند شامل سرطان‌های تخمدان، معده، مقعد، لوزالمعده و مثانه می‌شوند. از دست دادن اشتها می‌تواند نتیجه‌ی کاشکسیا یا لاغری مفرط نیز باشد که تغییری متابولیکیست که به دلیل خود سرطان یا درمان‌های سرطان بوجود می‌آید. به کمک تست‌های تشخیصی می‌توان هر کدام از این سرطان‌ها را تشخیص داد و تشخیص به موقع نیز، بهترین شانس را برای موفقیت در درمان ایجاد می‌کند.

چگونه بر کاهش اشتهای خود غلبه کنید؟

رویکردی که برای رفع این مشکل در پیش می‌گیرید بستگی به علت آن دارد. مثلا اگر حالت تهوع تان جلوی اشتهای شما را می‌گیرد، دمنوش زنجبیل می‌تواند موثر باشد. اگر علت بی‌اشتهایی‌تان یک مشکل گوارشی است، سعی کنید بیشتر میوه و سبزی بخورید. همچنین ماست و غذا‌های تخمیری مانند کیم چی، پروبیوتیک‌های طبیعی هستند که با باکتری‌های روده کمک می‌کنند. فراموش نکنید که آب کافی بنوشید و بدن تان را همیشه هیدراته نگه دارید.