نخوردن صبحانه، خطری برای کودکان

ناطقان: پروین افشار در رابطه با تغذیه کودکان در مدارس، اظهار کرد: هم‌زمان با گشایش مدارس، یکی از مسائل مهم برای والدین، تغدیه کودکان در مدرسه بوده و تغدیه صحیح، یکی از عوامل بسیار مهم در رشد و یادگیری دانش‌آموزان است. دو اصل در تغذیه سالم نباید فراموش شود، اصل اول تنوع غذایی است، به این معنی که در برنامه غذایی روزانه کودکان باید از همه گروه‌های غذایی استفاده شود.

وی در رابطه با پنج گروه اصلی غذایی، افزود: پنج گروه اصلی غذایی عبارتند از گروه نان و غلات مانند نان، برنج و مواد غذایی نشاسته‌ای و تامین‌کننده بخش مهمی از انرژی مورد نیاز کودکان در مدرسه بوده و تامین‌کننده ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر مورد نیاز است. گروه میوه‌جات و سبزیجات نیز در عین حال که تامین‌کننده فیبر بدن بوده و منبع خوبی برای تامین ویتامین‌ها و مواد معدنی است. گروه چربی‌ها، (روغن‌های مایع مانند روغن زیتون) نیز در حد کم تامین‌کننده انرژی و اسیدهای چرب ضروری بدن هستند.

افشار در رابطه با سایر پنج گروه اصلی غذایی، تصریح کرد: گروه گوشت شامل گوشت قرمز، مرغ، ماکیان، تخم‌مرغ، کره بادام‌زمینی و حبوبات بوده که تامین‌کننده پروتئین مورد نیاز بدن برای رشد کودکان است. گروه لبنیات، شیر و ماست هم منبع انرژی و پروتئین بوده و هم منبع کلسیم بوده که در رشد و استحکام استخوان‌ها نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند، به‌طوری که توصیه می‌شود روزانه حداقل دو لیوان شیر و ماست پاستوریزه در روز مصرف شود.

عضو انجمن تغذیه ایران در رابطه با کمبود مواد غذایی در کودکان، ادامه داد: در صورتی که از همه گروه‌های غذایی در برنامه غذایی کودک استفاده نشود کمبودهای غذایی پیش آمده و مصرف نکردن کافی مواد مغذی منجر به تاخیر در رشد، کوتاهی، کاهش بهره هوشی، عدم یادگیری و عدم تمرکز کودکان می‌شود. همچنین تغذیه مناسب در این دوران می‌تواند به پیشگیری از بیماری‌های مزمن غیرواگیردار دوران بزرگسالی، از جمله بیماری‌های قلبی عروقی، بدخیمی‌ها و استئوپروز منجر شود.

وی در رابطه با اصل دوم تغذیه سالم، افزود: اصل دوم تعادل، مصرف مقادیری از مواد غذایی که تامین‌کننده نیازهای بدن (تامین کالری و مواد مغذی) است، به طوری که کودکان نه بیشتر از نیاز بدن خود بخورند که مبتلا به اضافه وزن و چاقی و عوراض ناشی از آن شوند و نه کمتر از نیازشان بخورند که دچار عوارض ناشی از کمبود مواد غذایی شوند، لذا لازم است در برنامه غذایی کودکان سه وعده اصلی صبحانه، ناهار و شام و میان‌وعده صبح (در زنگ‌های تفریح لحاظ شود) میان‌وعده بعد از ظهر و وعده آخر شب گنجانده شود.

این مسئول در رابطه با رعایت دو اصل تغذیه سالم در کودکان نیز تصریح کرد: رعایت این دو اصل باعث می‌شود کودکان مواد مغذی مورد نیز برای رشد را دریافت کنند. به طور مثال اگر کودکان گروه گوشت، لبنیات و سبزیجات را مصرف نکنند دچار کم‌خونی (فقر آهن) شده و کم‌خونی باعث کاهش قدرت یادگیری، افزایش امکان ابتلا به بیماری‌های عفونی، احساس خستگی زودرس، ضعف جسمی به هنگام فعالیت، تغییرات رفتاری مانند بی‌حوصلگی و بی‌تفاوتی شده و سلامت کودک را به خطر می‌اندازد.

افشار در رابطه با نقش مهم صبحانه در تامین مواد غذایی مورد نیاز بدن کودکان در طول روز، بیان کرد: نکات مهمی که والدین در هنگام تحصیل کودک خود در مدرسه باید به آن توجه کنند، برنامه‌ریزی برای صبحانه کودکان بوده و دانش‌آموزانی که صبحانه نمی‌خورند، کم‌دقت، خسته و بی‌حوصله‌ بوده و کمبود انرژی، ویتامین‌ها و املاح معدنی را با خوردن وعده‌های غذایی دیگر نمی‌توانند جبران کنند. در واقع مصرف صبحانه باعث کنترل قند خون در طول ساعات مدرسه و بالا رفتن قدرت یادگیری کودکان شده و والدین از تهیه صبحانه برای کودکان خود نباید غافل شوند.

عضو انجمن تغذیه ایران با اشاره به استفاده از تغذیه سالم در مدرسه، اظهار کرد: برای زنگ تفریح و میان‌وعده در مدرسه نیز والدین باید برنامه‌ریزی صحیحی برای کودکان داشته باشند و از مواد غذایی سالم مانند نان و پنیر و گردو، میوه‌ها، آجیل و مغزها، شیرهای پاستوریزه پاکتی، کشمش، توت، خشکبار و برگه‌ها، ساندویج‌های خانگی گزینه‌های خوبی برای زنگ‌های تفریح بوده و کودکان می‌توانند استفاده کنند.

وی ادامه داد: توصیه می‌شود کودکان از خوردن تنقلات پرانرژی و بی‌خاصیت مانند چیپس، پفک و ساندویج‌های تهیه شده از سوسیس و کالباس، شکلات، شیرینی، نوشابه‌های گازدار، آلوچه، یخمک، اسنک و غذاهایی که در شرایط بهداشتی نامطلوب تهیه شده است، پرهیز کرده و همین‌طور برای پرهیز ار خرید تنقلات از دست‌فروش‌ها و مکان‌هایی که دارای شرایط غیربهداشتی هستند و امکان انتقال بیماری به کودکان را دارد، آگاه کنند. قابل توجه است خوردن زیاد تنقلات شیرین مانند بستنی، نوشابه، شکلات، بیسکوئیت منجر به چاقی، دیابت و پوسیدگی دندان می‌شود.

این مسئول در رابطه با پرهیز از مصرف خودسرانه مکمل‌های ویتامینی، خاطرنشان کرد: توصیه می‌شود از مصرف خودسرانه مکمل‌های ویتامینی و بدون مشورت با مشاور تغدیه پرهیز شود؛ چراکه دریافت اضافی ویتامین‌ها بسیار خطرناک بوده و گاهی منجر به بیماری‌های خطرناکی مانند سرطان می‌شود و بهترین کار برای اطمینان از لزوم استفاده از مکمل‌ها، مراجعه به پزشک و مشاور تغدیه است.