پاییز امسال آلوده تر از پارسال

ناطقان: آلودگی هوا معضلی که بسیاری از کلانشهر‌ها سال‌هاست درگیر آن هستند و برای حل این مشکل راهکار‌هایی را ارائه داده اند، از جمله این راهکار‌ها ایجاد طرح ترافیک و زوج و فرد بود که از سال‌های گذشته اعمال شده است.

شهر تهران از جمله شهر‌های آلوده جهان است که تدابیر اندیشه شده برای کاهش این آلودگی تاکنون نتیجه نداشته است، اما به گفته مسئولان شهری طرح ترافیک یکی از موفق‌ترین طرح‌های بود که امسال منجر به کاهش آلودگی هوا در تهران شد.


لازم به ذکر است که بر اساس گزارش شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران، در تابستان سال گذشته که طرح زوج و فرد در تهران اجرا می‌شد، طی مدت ۹۳ روز کیفیت هوای تهران در ۸۰ روز سالم و در ۱۳ روز ناسالم برای گرو‌های حساس بوده است، اما در تابستان امسال که طرح جدید ترافیکی با نام کنترل آلودگی هوا در پایتخت اجرا شد، ۷۵ روز سالم، ۱۷ روز ناسالم برای گروه‌های حساس و یک روز ناسالم برای تمام گروه‌ها گزارش شده و این در حالی است که به گفته برخی از مسئولان شهری طرح کنترل آلودگی هوا، آلودگی هوای پایتخت را کاهش خواهد داد.

کیفیت هوای تهران در تابستان امسال بسیار پایین بود که نقد‌های بسیاری به موضوع طرح کاهش آلودگی هوا شد که به گفته معاون شهردار تهران، آلودگی هوای تهران ناشی از افزایش ازن بود و ربطی به ترافیک و یا طرح ترافیک ندارد.

گفتنی است که آلاینده ازن به دلیل گرما و تابش مستقیم خورشید ایجاد می‌شود که منجر به افزایش گاز‌های نیتروژن از بخارات بنزین است و همین موجب افزایش آلودگی شد.

طرح کاهش آلودگی هوا که از تیرماه سال جاری آغاز شد نه به کاهش آلودگی منجر شد و نه ترافیک را در شهر تهران کاست این در صورتی است که پورسیدآقایی معاون شهردار تهران این طرح را بسیار موثر دانسته و گفته است که از ابتدای آغاز این طرح نتایج خوبی را در زمینه کاهش آلودگی و ترافیک شاهد بودیم.

پورسیدآقایی گفت: شاخص آلاینده مونوکسید کربن ۱۶ درصد کمتر شده و این مسئله هم‌جهت با کاهش ترافیک در پایتخت به وقوع پیوسته است.

اما شواهد چیز دیگری را نشان داد و تابستان امسال نسبت به سال گذشته در وضعیت بدتیری قرار گرفت و همین موضوع نیز از ابتدای نیمه دوم سال جاری نیز به صورت علنی مشهود بود به صورتی که ۴۱ روز هوای سالم و ۸ روز پیاپی ناسالم برای گروه‌های حساس جامعه را شاهد بودیم، اما هوای تهران طی روز‌های مشابه سال گذشته با ۵ روز هوای پاک، ۴۴ روز هوای سالم و تنها یک روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس بود.

متاسفانه براساس گزارش‌ها و مستندات موجود، طرح ترافیک جدید تهران به هیچ یک از دو هدف اصلی خود در کاهش ترافیک و آلودگی هوا نرسیده و علاوه بر آن موجبات نارضایتی گروهی از شهروندان را نیز فراهم کرده است به گونه‌ای که پلیس راهنمایی و رانندگی نیز اعلام کرده که این طرح در کاهش ترافیک موثر نبوده و حتی مشکلاتی را نیز ایجاد کرده است.

معلوم نیست آیا طرحی که اجرایش در تابستان موثر نبوده، در نیمه دوم سال اثربخشی لازم برای کاهش آلودگی هوا در پایتخت را خواهد داشت یا نه.


علی پیرحسین‌لو مشاور معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران در گفتگو با خبرنگار  باشگاه خبرنگاران جوان، در واکنش به برخی از اظهار نظر‌ها مبنی بر این نکته که اجرای طرح کنترل آلودگی هوا، کاهش آلودگی هوا را در پی نداشته و در مقابل موجب تشدید آلودگی هوا شده است، گفت: روز‌های گذشته از طرف شرکت کنترل هوا گزارشی منتشر شد که در آن تأثیر اجرای طرح کنترل آلودگی هوا را بر تولید آلاینده‌هایی که از وسایل نقلیه منتشر می‌شود، در محدوده اجرای طرح را نسبت به زمان مشابه در سال گذشته مقایسه کرده بود و طبق این گزارش به طور میانگین در تمام پایتخت ۷ درصد و در محدوده اجرای طرح کنترل آلودگی هوا ۱۴ درصد کیفیت هوا بهبود پیدا کرده است.

مشاور معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران با اشاره به این نکته که گزارش کیفیت آلودگی هوا موجب ابهام در تاثیر گذار بودن طرح کنترل آلودگی هوا در کاهش آلودگی هوای پایتخت شده است، تصریح کرد: نکته قابل توجه این است که طرح کنترل آلودگی هوا آن دسته از ذرات آلاینده‌ای که از خودرو‌ها و ترافیک منتشر می‌شود را هدف قرار داده است و اجرای طرح کنترل آلودگی هوا نه کاری به کیفیت سوخت خودرو و نه به دیگر شاخص‌های تاثیر گذار در آلایندگی هوا دارد.

پیرحسین‌لو تاکید کرد: تنها هدف اجرای طرح کنترل آلودگی هوا کاهش میزان انتشار آلاینده‌های است که منشاء آن ترافیک و تردد خودرو‌ها در پایتخت است.

او ادامه داد: اجرای طرح کنترل آلودگی هوا می‌خواهد از نگاه ترافیکی وارد موضوع کنترل آلودگی هوا شود و برای بررسی تأثیرگذاری این طرح باید به میزان تولید شاخص‌هایی نگاه کنیم که رابطه مستقیم و غیرمستقیم با ترافیک و تردد خودرو‌ها دارد.

مشاور معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران ادامه داد: در گزارش شرکت کنترل کیفیت هوا به دو شاخص مونواکسید کربن و ذرات معلق زیر ۲ و نیم میکرون اشاره شده است که عامل ایجاد کننده هر دو این شاخص‌ها تردد خودرو‌ها در معابر پایتخت هستند.

سازمان محیط زیست معتقد است که اگر باد و بارانی در تهران آغاز شود شاید کیفیت هوا افزایش یابد، اما به گفته پیرحسین‌لو، هنگامی که بازه زمانی مقایسه تأثیرگذاری اجرای طرح کنترل آلودگی هوا افزایش پیدا کند به طور حتم تاثیر شاخص‌هایی مانند باد و باران که می‌تواند به صورت کوتاه مدت و مقطعی بر بسیاری از شاخص‌های آلودگی هوا تاثیر بگذارد کمتر می‌شود و بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان آلودگی هوا در تابستان سال ۹۸ نسبت به مدت مشابه آن در سال ۹۷ میزان کاهش پیدا کرده است.

او با تأکید مجدد بر این نکته که اجرای طرح کنترل آلودگی هوا تنها شاخص‌های آلاینده که منبع تولید آن‌ها خودرو‌ها هستند را هدف قرار داده است، گفت: در بازه‌ای از زمان (تابستان و بهار امسال) تعدادی از روز‌های پایتخت برای گروه‌های حساس ناسالم شد، اما باید به این نکته توجه کرد که علت آلودگی هوا در آن مقطع شاخص ازن بود که این شاخص آلاینده ناشی از تردد خودرو‌ها نیست.

مشاور معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران تأکید کرد: ما نمی‌توانیم با شاخص‌های غیرمرتبط با خودرو آمار‌های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران را نقض کنیم.

اما باید گفت که سازمان محیط زیست یکی از منتقدین طرح کاهش آلودگی هوا در تهران بود چرا که کیومرث کلانتری مدیرکل سابق حفاظت محیط زیست استان تهران گفته بود: طرح کاهش آلودگی هوا به قانون هوای پاک مربوط می‌شود.

او با بیان این که پلیس راهور طرح ترافیکی شهر تهران را مربوط به شهرداری می‌داند و افزود: شهرداری طرح ترافیک را خودسر و بدون کار کارشناسی توسط دستگاه‌های ذی ربط آغاز کرده است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران با بیان این که شک‌های ترافیکی سنگینی را در فصل جدید پیش بینی می‌کنیم، گفت: طرح ترافیک در کارگروه آلودگی هوا نیز مطرح شده بود و نظرما بر این بود که هنوز نمی‌توان در این خصوص اظهار نظر کرد، اما اگر عنوان این طرح، طرح کاهش آلودگی هوا است باید برای سازمان محیط زیست به عنوان دستگاه نظارتی اثبات شود.

او افزود: پلیس راه نیز طرح ترافیک را قبول ندارد و سازمان محیط زیست نیز نمی‌داند که این طرح آیا منجر به کاهش آلودگی هوا خواهد شد یا نه چرا که در حال حاضر اعداد و ارقام چیزی را در ایستگاه‌ها نشان نمی‌دهد.

کلانتری گفت: سازمان محیط زیست معتقد است که اسم این طرح را نباید کاهش آلودگی هوا گذاشت، اما اگر این نام را گذاشته اند باید اثبات کنند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران تصریح کرد: در حال حاضر در شهرداری، محیط زیست و پلیس برای اجرای طرح ترافیک اقدام علمی صورت نگرفته است تا بگوییم که طرح به افزایش روز‌های سالم یا پاک منجر شده است.