حواشی روز نهم جشنواره فجر

ناطقان: روز نهم  جشنواره فیلم فجر سی و هشتم در سینما رسانه (پردیس ملت) با نمایش 3 فیلم داستانی خون شد (مسعود کیمیایی) ؛ دشمنان (علی درخشنده) و پوست (بهمن و بهرام ارک) و مستند خط باریک قرمز ( فرزاد خوشدست) و فیلم کوتاه کوچه (محمدرضا مصباح) همراه بود. در اخر شب هم فیلم عنکبوت (ابراهیم ایرج‌زاد) در بخش خارج از مسابقه به نمایش در آمد.

 

«خون شد»/ مسعود کیمیایی/ سودای سیمرغ

پس از توليد فيلم پرحاشيه «قاتل اهلي» و فراهم نشدن امکان ساخت «تبعيد سايه ‌ها»، مسعود کيميايي سراغ فيلم «خون شد» رفت. «خون شد» سي امين اثر مسعود کيميايي کارگردان فيلم‌هاي جريان ساز سينماي ايران است که زمان پيش توليد حواشي درباره شباهت آن با يکي از آثار مهم او منتشر شد. پرسوناژ اصلي اين فيلم با بازي سعيد آقاخاني، قرار است قهرمان زمان حال باشد؛ قهرماني از جنس «قيصر» با بازي به ياد ماندني بهروز وثوقي.

داستان فیلم درباره پسربزرگ خانواده‌ای است که چند سال در زندان بوده و حال که آزاد شده، به خانه پدرش بر می‌گردد می‌بیند که همه چیز به هم ریخته است، خواهران و برادرش در خانه نیستند، در طبقه پایین خانه‌شان چند نفر ناشناس ساکن شده‌اند، سند خانه دست یک وکیل است که می‌خواهد آنجا را بکوبد و 6 طبقه بسازد و ... از همان اشخاص ناشناس شروع کرده و آنها را از خانه بیرون می‌کند، برادرش که در آسایشگاه اعصاب و روان است را به خانه آورده و به دنبال خواهرانش می‌رود و ... «خون شد» درباره‌ي مردي است که مي‌خواهد آرامش را به خانه برگرداند و در اين راه خون مي‌ريزد و خون مي‌دهد.

بعد از سالها کیمیایی فیلمی ساخته است که اگر با متر و معیارهای سینمای کیمیایی بخواهی آنرا بسنجی اثری قابل قبول است و اگر به سینمای کیمیایی علاقه‌ای نداشته باشی طبیعتا از آن خوشت نخواهد آمد، اما فیلم جدیدکیمیایی داستان مشخصی دارد، تا حدود زیادی هم تکلیف شخصیت‌ها روشن است و مانند چند فیلم قبلی او همه اجزا انتزاعی و دور از جامعه امروز نیست. اگرچه در پایان فیلم فضا کاملا شکسته شده و حالتی نمادین به خود می‌گیرد و تکلیف شخصیتی چون ثریا در کل فیلم لاینحل باقی می‌ماند.

سعيد آقاخاني، سيامک انصاري، ليلا زارع، نسرين مقانلو، هومن برق‌نورد، سيامک صفري و … گروه بازيگران اين فيلم را تشکيل مي‌دهند. به غير از سيامک انصاري و اکبر معززي، بقيه براي اولين بار با مسعود کيميايي همکاري مي‌کنند. نکته ديگر عدم حضور پولاد کيميايي است که پس از سالها همکاري مجدد با پدرش در اين فيلم بازي ندارد.

از همین الان می‌توان نسرین مقانلو و با کمی فاصله لیلا زارع را کاندید سیمرغ بازیگر مکمل زن دانست و احتمالا سعید آقاخانی هم برای بهترین بازیگر نقش اصلی کاندید خواهد شد.



خون شد

 

«دشمنان»/ علی درخشنده/ نگاه نو

علي درخشنده پيش از اين به عنوان دستيار اول کارگردان در فيلم‌هاي مختلفي از جمله «يک شهروند کاملاً معمولي» حضور داشته است. درخشنده حالا براي اولين تجربه خود در زمينه کارگرداني فيلم بلند داستاني دست روي يک داستان اجتماعي روانکاوانه گذاشته است.

داستان در باره زنی میانسال است که همراه با مادر و دخترش در شهرک اکباتان تهران زندگی می‌کنند، شوهر او 2 سال است که به شمال رفته و ساکن آنجا شده است، پسر جوان زن به دلیل مواد مخدر فوت کرده و فقط زن از این ماجرا خبر دارد و به هیچ کس دیگری از اعضا خانواده هم نگفته است، به همین دلیل خواهرش به دنبال پیدا کردن اوست و ...

فیلم کاملا تحت تاثیر فضای فیلم‌های تهیه کننده آن یعنی مجید برزگر است خصوصا 2 فیلم «پرویز» و «يک شهروند کاملاً معمولي» اما با یک تفاوت اساسی که در آن فیلم‌ها خصوصا پرویز شخصیت و پایگاه اجتماعی و خاستگاه روانی او برای مخاطب روشن است اما در فیلم درخشنده هیچ شناختی از این قضیه به مخاطب ارائه نمی‌شود.

فیلمنامه نویس و کارگردان انگار فرض کرده‌اند چون خودشان می‌دانند فیلم درباره چه کس و یا کسانی است مخاطب هم خبر دارد در صورتیکه این ایراد بزرگ فیلم است، چون تا آخر فیلم معلوم نیست که شخصیت اصلی (زن میانسال) چرا این گونه است؟ و چرا این گونه رفتارهایی از خود بروز می‌دهد؟ این اتفاق باعث می‌شود با توجه به فرم اتخاذ شده (استفاده از پلانهای طولانی ساکن یا کم حرکت) مخاطب با فیلمی ملال آور مواجه شود.

در اين فيلم بازيگراني چون رويا افشار، ندا جبرئيلي، مسعود دلخواه، قربان نجفي، علي بي‌غم، سينوهه دانشمند، توران ياقوتي و سعيد آرمند حضور دارند.



دشمنان

 
«پوست»/ بهمن و بهرام ارک/ نگاه نو و سودای سیمرغ

بهمن و بهرام ارک در يکي دوسال گذشته از پرچمداران دريافت جايزه از جشنواره‌هاي خارجي با فيلم کوتاه و فرم گراي «حيوان» بوده‌اند. دو برادر دوقلوي تبريزي که فيلم کوتاهشان اقبال بلندي در جشنواره‌هاي داخلي هم داشته و توانسته جوايز زيادي کسب کند.

موضوع فيلم «پوست» عشق، جادو و خرافه‌پرستي است و درباره خانواده‌اي است که شامل يک مادر و پسر هستند و زندگي آن‌ها به دليلي دچار مشکل مي‌شود. پسر عاشق دختری بوده که ازدواج کرده و با مرگ شوهر دختر دوباره گرمای این عشق به قلب پسر برمی‌گردد، از طرفی طلسمی به زندگی آنها وارد شده است که اگر پسر بخواهد آنرا باطل کند باید از رسیدن به محبوبش چشم پوشی کند و اگر بخواهد آن طلسم را باطل نکند مادرش را از فرط مریضی از دست می‌دهد و ...

فیلم در یک فضای توهمی متناسب با موضوعش ساخته شده و به لحاظ بصری و صوتی تماشاگر را مرعوب می‌کند اما متاسفانه ملات اصلی فیلمنامه آن کم است. اجزا و مصالح بسیار خوبی هم در فیلم وجود دارد که می‌توانست بسیار بهتر از آنها استفاده شود مانند همان پوست شیر تعزیه و ... نقطه ضعف فیلم درگیر شدن بیش از حد و اندازه در فضای توهم و سحر وجادو است به گونه‌ای که در صحنه‌هایی ارتباط مخاطب با فیلم قطع می‌شود.

از ویژگی‌های مثبت و بارز فیلم، فضاسازی و طراحی صحنه ولباس، فیلمبرداری و  استفاده از موسیقی محلی آذری هم در صحنه و هم بعنوان موسیقی متن فیلم است که انصافا هم بسیار خوب از کار درآمده است. فیلم به زبان تُرکی است و بازيگر سرشناسي ندارد و از بازيگران بومي تبريز در آن استفاده شده که بسیار مسلط به ایفای نقش پرداخته‌اند. «پوست» به عنوان فیلم اول برادران ارک اثر قابل قبولی است.



پوست

 

حاشیه‌های روز نهم ( روز جواب به شهاب):

عصر یکشنبه ۲۰ بهمن‌ماه فیلم «خون شد» به کارگردانی مسعود کیمیایی در پردیس سینمایی ملت به نمایش درآمد اما نشست مطبوعاتی این فیلم به دلیل نیامدن مسعود کیمیایی برگزار نشد.

جواد نوروزبیگی‌ علت حضور نداشتن کیمیایی را آزردگی او از اتفاق‌های شب گذشته در نشست فیلم "شین" با حضور شهاب حسینی دانست،‌گفت: ما آمادگی داشتیم در جلسه پرسش و پاسخ حضور داشته باشیم و به سوالات جواب بدهیم، اما  فکر می کنم صندلی خالی آقای کیمیایی هم مساله شده است.

اینجا اجازه میدهند، همکاران ما دیشب بنشینند و آقای کیمیایی را تحقیر کنند اما فیلمش را نقد نکنند در حالی که توقع ما بود اجازه دهند عوامل فیلم که در خدمت این بزرگوار بودیم، اینجا حرف بزنیم. آقای کیمیایی با بخش خصوصی فیلم ساخته و چه بد و چه خوب به هر حال یک فیلم ساخته است. خیلی ها با بودجه کلان فیلم ساختند و اینجا همه جور امکانی به آنها داده شده است. ما دوست داشتیم در اینجا به بخش خصوصی و به آقای ‌کیمیایی پیر سینمای ایران اهمیت داده شود چون فیلمش واقعا عالی بود.

این رسالت شما(خبرنگاران) است که صدای آقای کیمیایی باشید و فیلم را چه با نقد مثبت چه منفی تحلیل کنید. من که اینجا تریبونی برای صحبت کردن نداشتم اما وظیفه ام به عنوان تهیه کننده این بود که در خدمت آقای کیمیایی باشم. دیشب به آقای حسینی موقعیت دادند که حرف بزند وحالا که آقای کیمیایی نیستند باید این موقعیت را به من و دیگر همکارانش که در اینجا هستند، بدهند که برای آقای کیمیایی حرف بزنیم.

آقای کیمیایی قرار نیست تخریب شود بلکه باید فیلمش نقد شود. اینجا مکانی است برای نقد فیلم نه تخریب آدمها و هنرمندان؛ ماموریت این سینما هم فقط همین است.

نوروز بیگی

اگر عزیزی اینجا می آید و بزرگ سینما را تخریب می‌کند، به نظرم شما هم کوتاه آمده‌اید. من تهیه‌کننده این فیلم هستم و پای آن می ایستم اما این وسط آقای کیمیایی نباید تخریب شود. آقای کیمیایی آزرده است و ‌دیشب داشتند تصمیم می‌گرفتند که بیایند، اما همین ویدئوها (از حرفهای شهاب حسینی) که پخش شد ساعت یک شب به من زنگ زدند و گفتند با این وضعیت من بیایم؟ ببین چه کسی این وضعیت را به وجود آورده که کیمیایی را تخریب کند؟ من چطور به چنین مراسمی بیایم؟

فرزاد حسنی، مجری نشست‌های جشنواره در روز ۲۰ بهمن‌ماه در ابتدای صحبت‌های خود بیان کرد: همان طور که می دانید نشست اول به علت عدم حضور مسعود کیمیایی برگزار نشد. من علت این موضوع را از عوامل جشنواره جویا شدم و پرسیدم چطور است که با وجود حضور نداشتن او فیلم در جشنواره ماند و اکران شد؟ در پاسخ شنیدم که ما مولف را کارگردان می دانیم و چون در جلسات پرسش‌ و پاسخ بیشتر سوالات از کارگردان است این نشست برگزار نشد. البته همان طور که دیدید آقای نوروزییگی با تاکید روی برگزاری نشست بود که با خبرنگاران صحبت کرد.



در دومین نشست خبری که به فیلم "دشمنان" ساخته علی درخشنده اختصاص داشت مجید برزگر که کارگردانی فیلم "ابر بارانش گرفته" و تهیه "دشمنان" را بر عهده داشته است، با بیان این که "فارابی لیستی را منتشر که از فیلم ابر بارانش گرفته حمایت کرده است" توصیح داد: وام گرفتن و حمایت، وظیفه فارابی است. اتفاقا فارابی باید با ما مشارکت کند و این حق ماست اما در این مورد بعد از تولید فیلم و بدهی هایم، بنیاد سینمایی فارابی برای وام به ما معرفی نامه داد و ما را به بانکی معرفی کرد اما این قدر شرایط بد بود و بازپرداخت سنگینی داشت که منصرف شدیم.

ما به عنوان فیلم مستقل از اینجا مانده و از آنجا رانده ایم و شاید باید به تعریف جدیدی از مستقل برسیم زیرا نه در آمریکا و نه در اروپا چنین چیزی وجود ندارد.

لیلا نقدی پری طراح صحنه و لباس این اثر در ادامه نشست با بیان این که بعد از اکران و نشست فیلم "ابر بارانش گرفته" حالم بد است، بیان کرد: فیلم ما مستقل است اما فارابی اعلام کرد از فیلم ما حمایت کرده. تمام سرمایه فیلم شخصی است و ما هیچ حمایتی از هیچ ارگانی نگرفته ایم.

علی درخشنده کارگردان فیلم "دشمنان" درباره فیلم بیان کرد: ما صرفا این اثر را برای گیشه نساختیم و بازیگرانمان در کار خودشان استاد هستند. ما به عنوان لوکیشن فیلم شهرک اکباتان را انتخاب کردیم، زیرا جایی است که از افشار مختلف در آن حضور دارند.

وی درباره شباهت موصوع فیلم با "پرویز" مجید برزگر گفت: ممکن است تاثیراتی از اثری که دوست داری بگیری و این اتفاق بی تاثیر نبود و وقتی فیلم " پرویز" را دیدم گفتم دوست دارم با کارگردان این فیلم کار کنم و همین اتفاق هم افتاد.

حمید جانی‌پور عکاس این فیلم نیز در بخشی از این نشست سوالی از او پرسیده شد که در واقع خودش با پرسنده سوال هماهنگ کرده بود. او در ادامه بیان کرد که ما در نشست ها فقط می آییم و می رویم و هیچ کس سوالی نمی‌پرسد. برای همین چنین کاری کردم.

برزگر

بهمن و بهرام ارک که کارگردانی فیلم "پوست" را بر عهده داشتند، در نشست رسانه‌ای این اثر که همراه با شوخی و خنده و تعریف کردن خاطرات و سختی‌های فیلم برگزار شد، درباره نحوه ساخت این فیلم توضیح دادند: ما یک ملت کثیرالفرهنگ هستیم ولی سخت است که بخواهیم درباره نکات مثبت فیلم به زبان ترکی صحبت کنیم. برگشت سرمایه‌اش می‌تواند نشان دهد چقدر موفق بوده است‌.

بهرام ارک در ادامه درباره ساخت این اثر همراه با برادرش بهمن‌ ارک به طنز گفت: کارهای ذهنی را من و کارهای یدی را بهمن انجام می‌دهد. گاهی دوبار پلان‌ها را می گیریم و تصمیم را به عهده تدوینگر می‌گذاریم.

بامداد افشار که ساخت موسیقی را به عهده داشت درباره ساخت موسیقی‌های این اثر توضیح داد: موسیقی فولکلوریک‌ و متن از هم جدا بود و به موسیقی‌هایی باید می رسیدیم که مناسب فضای فیلم باشد. خواننده مورد نظر را در اینستاگرام پیدا کردیم و شعرها را به زبان ترکی برایمان خواند.

بهرام ارک ادامه داد: برای انتخاب بازیگران سراغ هادی حجازی فر هم رفتیم تا بتوانیم کسانی را داشته باشیم که ترکی را بدون لهجه بگویند. میثم مولویان هم جزو کاندیدهای ما بودند اما در نهایت جواد قامتی را انتخاب کردیم. در واقع دختر فیلم را بهمن انتخاب کرد و پسر را من.

جواد قامتی بازیگر این اثر نیز با اشاره به سابقه فعالیت خود گفت: من در تبریز شاید نزدیک به ۴۰ نمایش اجرا کرده ام و این اولین کار سینمایی من نیست و اما چون مجوز نگرفتند، دیده نشد.

وی در در ادامه صحبت‌های خود خاطراتی نیز از بازیگری در این فیلم تعریف کرد و به طنز چندین بار گفت کار کردن با این افراد بسیار سخت بود به حدی که اگر من جایزه اسکار را هم بگیرم شاید دیگر با آنها کار نکنم.

عاشیق‌ ولی عبدی نیز که در این نشست حضور داشت و نقش راوی فیلم "پوست" بود، با زبان ترکی گفت: این خیلی خوب بود برای آن زحمت کشیده بودند. در واقع اشتغال زایی ایجاد کرده است. شادی ما با شادی ملت است و امیدوارم ملت شاد باشند. وقتی یک دختر و پسر به هم می رسند ما عاشیق‌ ها خیلی شاد می‌شویم.

فاطمه مسعودی فر بازیگر این فیلم بیان کرد: اگر از من می‌پرسیدید دوست داشتی در این جشنواره چه فیلمی را بازی کنی من سه بار خواهم گفت "پوست". تجربه های این فیلم با هیچ اثری قابل مقایسه نیست.

محمدرضا مصباح تهیه کننده اثر در این نشست نیز بیان کرد: ما بعد از تلاش هایی توانستیم برادران ارک را پیدا کنیم و از او خواستیم چیزی را بنویسید و با هم فیلمی بسازیم. ما فیلمساز را انتخاب کردیم تا متن و طرح را.

وی تاکید کرد: این فیلم سختی بود و سه ماه فیلمبرداری زمان برد.این فیلم در شهرستان تولید شد اما استاندارهای جهانی دارد.

کار کردن با این افراد با استعداد ریسک نیست و با مقداری شجاعت می‌توان چنین اتفاقاتی را رقم زد. این فیلم با پول کمی تولید شد و هیچ کمکی نگرفتیم و البته الان خیلی ها می خواهند باشند اما ما نمی پذیریم.