افسردگی دوران بارداری و پس از زایمان

ناطقان: تجربه بارداری یکی از شیرین‌ترین تجربه‌های زندگی هر زنی است، دورانی که با وجود سختی‌هایی که دارد از ذهن هیچ مادری پاک نخواهد شد.

بنابر اعلام رسانت، اما با این وجود گاهی اوقات این دوران شیرین می‌تواند دستخوش تغییرات و بروز ناراحتی‌هایی برای مادر شود.

حس پرورش موجودی درون خود و احساس بار مسئولیتی جدید در زندگی برای برخی مادران بشدت باعث اضطراب و نگرانی و در پی آن بروز افسردگی می‌شود.
آیا درباره اختلالات روحی و جسمی در دوره بارداری چیزی شنیده‌اید؟

دوره بارداری، دوره‌ای است که با تغییرات فراوانی از جمله تغییرات فیزیکی بدن، تغییر سبک و روش زندگی، مراقبت‌های مخصوص دوران بارداری و البته تغییرات خلقی و روحی فرد همراه است. گاهی مواجهه با این تغییرات که ناگهان به زندگی فرد وارد شده‌اند، باعث ایجاد چالش‌ها و درگیری‌های روحی بسیار و احساس غم و خستگی می‌شود.

افسردگی، غم و اضطراب دوره بارداری گاهی هفته‌ها و حتی ماه‌ها به طول می‌انجامد و این حالات اگر فرد سابقه افسردگی پیش از زمان بارداری را داشته باشد او را بیشتر تحت تاثیر قرار خواهد داد.

از سوی دیگر این دوران همراه با تجربه احساسات جدیدی در مادر است. نگرانی‌های مربوط به زایمان و تولد نوزاد، چگونگی تربیت و آینده فرزند، واکنش‌های اطرافیان نسبت به خبر بارداری به خصوص همسر، حمایت یا عدم حمایت اطرافیان و ... می‌توانند در بروز حالات افسردگی در این دوران موثر باشند.
چگونه بر افسردگی دوره بارداری غلبه کنیم؟

افسردگی به خودی خود ترسناک نیست و قابل درمان است، اما نادیده گرفتن آن برای فرد باردار جای نگرانی دارد. با رعایت نکات زیر که خیلی ساده بنظر می‌آیند، به جنگ افسردگی بروید.

· ورزش‌های دوران بارداری: در مدت حاملگی با مشورت پزشک خود می‌توانید ورزش‌های سبکی را در منزل انجام دهید یا به کلاس‌های یوگای بارداری مراجعه کنید. این موضوع به سلامت جسم و روان شما کمک شایانی خواهد کرد.

· رژیم غذایی سالم: استفاده از سبزیجات و میوه‌ها و مواد غذایی سالم و مغذی در سبد غذایی روزانه‌تان و همچنین مصرف ویتامین‌ها در صورت تایید پزشک تاثیر بسزایی در کنترل خلقیات و احساس شادابی شما خواهد داشت.

· پیاده‌روی کنید و در معرض آفتاب قرار بگیرید: پیاده‌روی‌های هرچند کوتاه روزانه به شما در برقراری ارتباط بیشتر با محیط و همچنین جذب ویتامین D از نور خورشید کمک می‌کند.

· حضور در جمع و پرهیز از تنهایی طولانی مدت: تنهایی بیش از اندازه شما را مستعد افسردگی می‌کند. در جمع‌هایی حضور پیدا کنید که به شما حس خوبی می‌دهند و حمایتگر شما هستند.

· به پزشک خود مراجعه کنید: در صورتی که نشانه‌های افسردگی شما تشدید شد با متخصص زنان و زایمان درباره وضعیت خود مشورت کنید.
آیا همه افراد دچار افسردگی پس از زایمان می‌شوند؟

بعضی از مادران پس از زایمان و تولد فرزندشان دچار حس غم و اندوه می‌شوند که البته این موضوع با افسردگی پس از زایمان PPD متفاوت است و معمولا بیشتر از دو هفته طول نمی‌کشد. اما افسردگی پس از زایمان ممکن است فرد را درگیر خود کند.
نشانه‌های افسردگی پس از زایمان چیست؟

عده کمی از مادران درگیر این اختلال می‌شوند، اما وجود سابقه افسردگی قبل و در دوران بارداری، فرد را بیشتر در معرض افسردگی پس از زایمان قرار می‌دهد. اگر موارد زیر را بیش از دو بار در هفته تجربه کردید ممکن است به افسردگی پس از زایمان دچار شده باشید:

· گریه‌های مداوم و پایین آمدن آستانه تحمل

· عدم برقراری ارتباط با نوزاد

· کاهش (افزایش) وزن در اثر بی‌اشت‌هایی یا پرخوری

· احساس گناه

· تغییرات خلق و خو

· احساس بی‌ارزش بودن

· افکار منفی راجع به خود و فرزندتان

· بی‌علاقگی به نوزاد

· خستگی شدید و بی خوابی

افسردگی پس از زایمان قابل درمان است

اختلال افسردگی باعث ایجاد حس ناامنی و بی‌کفایتی و گاهی احساس گناه شدید در برخی مادران می‌شود. لازم است بدانید که شما در بروز این حالات مقصر نیستید و می‌توانید به آن غلبه کنید.

در صورتی که علائم خفیفی از افسردگی را دارید، می‌توانید از یک مشاور افسردگی که به صحبت‌های شما گوش دهد و در صورت نیاز راهنماییتان کند، کمک بگیرید. همچنین اگر نیاز به مصرف دارو‌های ضد افسردگی داشته باشید روانپزشک با توجه به وضعیت فعلیتان برای شما دارو تجویز خواهد کرد. در کنار این موارد برخی راهکار‌ها به شما کمک می‌کنند تا به زندگی عادی برگردید:

· از خودتان انتظار معجزه نداشته باشید.

· وضعیت فعلی خود را درک کنید و از سرزنش خود دست بردارید.

· از دیگران کمک بگیرید.

· برای تفریح و استراحت خود وقت صرف کنید.

از آنجایی که مراجعه به پزشک و روانشناس با وجود نوزادی که احتیاج به مراقبت شما دارد، تقریبا غیر ممکن به نظر می‌رسد، اما شما می‌توانید با تماس تلفنی از منزل خود با پزشک صحبت کنید.

سامانه رسا با فراهم کردن امکان مشاوره پزشکی تلفنی در هر ساعتی از شبانه روز و از هر نقطه از کشور، سعی در کاهش هزینه‌های شما و کمک به دسترسی هرچه آسانتر به پزشکتان داشته است؛ بنابراین بدون نیاز به حضور در مطب مشاور و پزشکتان می‌توانید از خدمات آن‌ها بهره‌مند شوید.