با برجام در دوران ترامپ چه کار کنیم؟

ناطقان: این روزها خیلی از اندیشمندان وطنی از دلایل شکست هیلاری کلینتون در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا سخن می گویند؛اندیشمندانی که اتفاقا پیشتر تصور می کردند هیلاری کلینتون بی هیچ تردیدی رئیس جمهور بعدی آمریکا خواهد بود؛ به همین خاطر بود که بی خیال دونالد ترامپ شده بودند و فقط گاه گاهی جمله ای یا گفته ای از وی را به تمسخر می گرفتند؛ اینک همان فرد رئیس جمهور کشوری شده است که بزرگ ترین چالش ایران در عرصه بین المللی با هم او است. فردی که نمی شناسیمش و از اوضاع و احوال بر می آید همانقدر که برای ما ناشناس است به همان میزان و شاید بیشتر از آن هم غیر قابل پیش بینی است! لذا ممکن است هر کاری که به ذهن ما نزدیک یا دور هست را انجام دهد.  
 
ما پیشتر در کشور خودمان با مقاماتی که غیر قابل پیش بینی بوده اند، سالها زندگی کردیم!  سالهایی که منتظر هر سورپرایزی بودیم از خوب و بدش! دورانی که با ثبات میانه ای نداشتیم و هر روز منتظر جنجال تازه ای بودیم! همان زمان، فکر می کردیم که مقام غیر قابل پیش بینی در ساختار ادغام می شود و رفتارهایش پیش بینی پذیر می شود؛ اما هر چه که گذشت، مقام غیر قابل پیش بینی، بیشتر بر ساختار شورید و دیگر همه ساختار از راس تا هرم آن را به میل خود می خواست! در مورد درست یا غلط رفتار مقام غیر قابل پیش بینی قضاوتی ندارم! فرد غیر قابل پیش بینی وطنی، به راست و چپ و البته مردم آسیب ها و لطمه ها زد!  
 
غرض اینکه اکنون با ترامپی روبرو هستیم که اون هم از قضا غیر قابل پیش بینی است و بعید است که ساختار او را تغییری دهد. فرد غیر قابل پیش بینی آمریکا هم راست و چپ و مردم ایران برایش فرقی ندارد! از قضای روزگار، ما به عنوان ایرانیان، با ترامپ موضوع مشترکی داریم به نام برجام؛ و گرنه ما چه کار داریم با مرد غیر قابل پیش بینی آمریکایی ها...
 
حقیقت این است که برجام آنقدر که برای ما ایرانیان کالای استراتژیکی به حساب می آید،برای آمریکایی ها و شخص ترامپ به حساب نمی آید! اینکه برخی عنوان می کنند که ترامپ نمی تواند برجام را لغو کند،تغییر دهد وخلاصه هیچ کاری نمی تواند انجام دهد،موافق نیستم. او هر کاری را که بخواهد می تواند در مورد برجام انجام دهد! چرا که برجام نه به حیات و ممات دولت اوباما بسته بود و نه به حیات و ممات دولت ترامپ! به همین خاطر تغییر و یا اجرای غیر مسئولانه آن، چندان گرفتاری برای آنان ندارد؛ ترامپ برجام را هم بر هم زند، بر خلاف تصور رایج این روزهای برخی کارشناسان ایرانی که معتقدند این کار باعث انزوای بین المللی آمریکا هم می شود، اتفاق خاصی نمی افتد. اینکه ترامپ برجام را لغو می کند یا تغییر می دهد یا آنقدر مانع ایجاد می کند که بهره ایران از برجام چیزی نزدیک صفر شود، البته موضوع ترامپ است؛ اینک ما هستیم که باید بدانیم با برجام در دوران ترامپ چه کار باید بکنیم؟
 
از زمانی که ما ایرانیان در این قسمت از کره خاک،متوجه شدیم که ترامپ نامی در ینگه دنیا، در کاخ سفید جای رئیس جمهور رنگین پوست آمریکایی را خواهد کرد، بارها و بارها سرنوشت برجاممان را در دوره او مرور کردیم و در این باره گفتیم و نوشتیم که چه کار کنیم.  
 
عده ای از ما در این مدت کوتاه انتخاب ترامپ تا کنون، تا امکانش بود، بر برجام تاختیم و مکانیسم های مختلف لغو برجام از سوی طرف ترامپ را برایش ترسیم کردیم؛نوشتیم که ترامپ با مکانیسم ماشه به راحتی می تواند برجام را هوا کند و دست افشانی کردیم که حرف ما در اثنای برجام درست بود و این طرفداران برجام بودند که اشتباه می کردند. این برخورد،یک الگوی رفتاری ما در مواجهه با برجام در دوران ترامپ است.الگویی مبتنی بر حاکم کردن نزاع داخلی در مورد رفتار کشوری است که می تواند کیان این مردم را به خطر بیاندازد؛ این الگو کماکان ادامه دارد و در ماه های آینده مطالب زیادی در چنین چارچوبی تولید می شود!  
 
عده ای دیگر از ما، همان خط قدیمی این چند سال را ادامه دادیم که تندروها و نظامی ها نباید بهانه به دست ترامپ بدهند! باز هم اصرار بر نزاع داخلی میانه رو و تندرو در موضوعی مرتبط با منافع ملی ایرانیان. خط کشی و پراکنده کردن مردم حول برچسبی جعلی!اینکه عده ای از مردم را که اتفاقا درصد زیادی از آنان نیروهای صف انقلاب و ایران هستند را در دوران ترامپ حول برچسب جعلی افراطی و نظامی از مدیریت کشور پراکنده کنیم، این هم کیان کشور را به خطر می اندازد؛ چنین رویکردی هم در این روزها ادامه داشته است و همچنان خواهد داشت.
 
تنها خط درستی که این روزها تا ورود ترامپ به کاخ سفید پیگیری می شود، ایجاد نوعی موازنه تهدید در برخورد با برجام است؛ به گونه ای که در سطح واکنش برخی مقامات تهدید های ترامپ مبنی بر ابطال برجام را با تهدیدی مشابه پاسخ داده اند که هر گونه تغییر در برجام لغوهمه برجام را به دنبال خواهد داشت و ایران برجام دستکاری شده را مساوی بر لغو برجام تلقی کرده و دیگر خود را به آن متعهد نمی داند. در چنین سطحی به روشنی به طرف مقابل این پیام لازم است که مخابره شود که تغییر در برجام پذیرفتنی نیست.در این سطح پیام خوبی تا کنون از سوی ایران به طرف مقابل منتقل شده است.  
 
چه باید کرد؟  
به تحقیق، اغلب کارشناسان معتقدند که در مواجهه با آمریکای دوران ترامپ،نباید از ایران  تصویر کشوری را که در موضع ضعف است ارائه شود. دغدغه همه باید بر این امر باشد که ایرانی که اکنون در دوران ترامپ وجود دارد کشوری مقتدر است که بر اساس توانایی های مختلف به سطحی از اقتدار رسیده است که تحولات سیاسی کشوری چون آمریکا کمترین تاثیر را بر آن خواهد گذاشت.  
 
اینکه برخی از فعالان سیاسی به ویژه روشنفکران به فعالیت های نظامی طعنه وار نگاه می کنند،بهترین فرصت برای رخنه در اقتدار کشوری است که در تند باد حوادث ایستاده است. از آن سو افرادی که در دوران ترامپ دیپلماسی و گفت و گو را تمام شده تلقی می کنند، نیز به دست خود رخنه ای در توان فرزندان این مرز بوم ایجاد کرده اند.  
 
ایران دوران ترامپ، ایرانی است که از همه عوامل نرم و سخت قدرتش را درکنار هم می بیند! هیچگاه نه دیپلماسی تمام است و نه مقاومت! این هر دو در ایران کنونی، بیش از هر زمان دیگری باید دست در دست هم داشته باشند. اگر معتقدیم شجاع ترین و با ایمان ترین فرماندهان نظامی را داریم، اگر معتقدیم بهترین دیپلمات ها در سطح استاندارد های بین المللی را داریم، در آمریکای دوران ترامپ، سم کشنده ای است که این دو را جدا از هم ببنیم! همه صاحب رسانه ها و تریبون ها، لازم است که ابزار یکی شدن این عوامل قدرت باشند؛ باور کنیم طی کردن دوران تغییر در نظام بین المللی، با کینه های کشی های زودگذر داخلی به زیان ما خواهد بود.  
 
در عرصه سیاست ورزی داخلی این روزهافرصت خوبی است که برچسب زدن ها را کناری بزنیم و از تندرو خواندن برخی و از خودفروخته نامیدن برخی دیگر خودداری کنیم. عوامل نرم و سخت قدرت نظام جمهوری اسلامی ایران، با اجماع ملی است که بهینه می شود و سربازان عرصه نرم و سخت،با حمایت و اجماع ملی است که منافع این ملت را در تند باد خانه برانداز تغییر و تحولات سریع عرصه های منطقه ای و بین المللی نجات خواهد داد.  
 
تصویر ایران در دوره رئیس جمهور پیش بینی ناپذیر آمریکا با کابینه تهدید و جنگی اش، ایران مقتدری است که نهادهایش دوشادوش هم در کنار هم و با هم برای هم افزایی حرکت می کنند و اجماع ملی یکپارچه ای که در سطح ملی وجود دارد این قدرت را دو چندان خواهد کرد.
 
ترامپ می تواند با برجام هر کاری که می خواهد بکند! اکنون ما هستیم که باید تصمیم بگیریم با ترامپ چگونه رفتار کنیم!