تنها گنبد نمکی متقارن جهان درقم

ناطقان:یکی از جاذبه های ژئوتوریسمی در ایران گنبدهای نمکی است که این گنبدهای نمکی، حاصل چین خوردگی های زمین شناختی هستند که از فشار دایمی به لایه های نمک حاصل شده اند.

ایران دارای گنبدهای نمکی فراوانی است که قابلیت ها و جاذبه های چند جانبه ای در جذب توریست دارد. مناظر و چشم اندازهای و هم چنین پدیده های طبیعی منحصر به فرد در این گنبدها سبب ایجاد مناطقی با پتانسیل بالا در جذب توریست داخلی و خارجی شده است. 

از نمونه های دیدنی و شگفت انگیز استان قم نیز گنبد نمکی جعفریه است که در فاصله 20 کیلومتری غرب شهر قم واقع شده است و به عنوان بزرگترین و زیباترین گنبد نمکی ایران شناخته شده است.

در این گنبدنمکی بلورهای نمک به صورت تیغه های مشخص و کنگره مانند برونزد دارند و مناظر زیبایی را پدید آورده اند. این گنبد خیلی بزرگ بوده و گسترش شمالی آن تا طول سه کیلومتر ادامه دارد.

روی نمک لایه هایی از مارن قرمز، ژیپس و رس قرمز قرار گرفته است. این گنبد حالت تقریبا مدوری داشته و بر روی نهشته های به سن گنبد الیگومیوسن قرار گرفته است. 

در این گنبد قطعات بزرگ سنگ های آندزیتی و بقایای از گچی هم دیده می شود. لایه نمک در معدن قم یکپارچه بوده و ضخامت آنها به 5 تا 18 متر می رسد و لایه های مارن و گچ در داخل آن دیده نمی شود و در گنبد نمکی قم به نظر می رسد، فقط یک لایه نمک در داخل خودچین خورده و ضخامت زیادی پیدا کرده است.

 معدن گنبد نمکی قم، غیرفعال است

رییس اداره معادن و اکتشافات معدنی سازمان صنایع و معادن قم، در گفت و گو با خبرنگار ایسنا، کاربرد نمک این گنبد را به جهت آنالیز و غلظت ضعیف بودن آن صنعتی و غیرخوراکی معرفی کرد و گفت: این منطقه در 20 کیلومتری شمال غرب قم قرار دارد.

محمدنقی کاظم زاده، با بیان اینکه 10 سال است به دلیل برداشت های غیرقانونی نمک بهره برداری از این گنبد صورت نمی گیرد، گفت: گنبد نمکی قم به دلیل برداشت های مهندسی نشده از سینه کار(قسمت مفید گنبد) دچار باطله معدنی زیادی شده است که ریزش این باطله ها، استخراج نمک را غیر فعال کرده است.

 ایجاد جاذبه های گردشگری و توریسم درمانی در منطقه گنبد نمکی قم

امروزه توریسم درمانی به منظور بهره گرفتن از فواید درمانی و تأثیرات مثبت جسمی و روانی مناطق خاص، مورد توجه قشر وسیعی از گردشگران قرارگرفته است . از جمله مناطق مورد نظر این صنعت که از پـدیده های جالب زمین شناسی محسوب می شود، گنبدهای نمکی است که قابلیت های چند جانبه ای در جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد. 

معرفی گنبد نمکی قم به عنوان یک پدیده زمین شناسی و بررسی قسمت های مختلف این شاهکار هنرنمایی طبیعت که همراه با ارائه شگفتی های کم نظیر این پدیده است، به یقین چشم هر بیننده ای را متعجب میکند.

ایجاد هتل های نمکی، مرکز نمک درمانی، مرکز تفریحی رفاهی در این منطقه ضمن ایجاد اشتغال باعث جذب گردشگر و ارزآوری در حوزه گردشگری خواهد شد.

رییس اداره معادن و اکتشافات معدنی سازمان صنایع و معادن قم، فعالیت در این منطقه را نیازمند فعالیت و حضور بخش خصوصی دانست و بر مقوله توسعه گردشگری در زمینه توریسم درمانی منطقه گنبد نمکی قم تاکید کرد.

کاظم زاده افزود: پتانسیل های گردشگری به ویژه ظرفیت توریسم درمانی این منطقه مورد توجه مسوولان استان قم نیز است که در خصوص ایجاد حمام نمک در این منطقه اقدامات و مکاتبات لازم انجام شده است.

برنامه های توسعه صنعت زمین گردشگری گنبد نمکی قم

صنعت گردشگری یکی از ارکان مهم اقتصاد جهان کنونی را در برمی گیرد و سرمایه گذاری در این صنعت، پربازده ترین سرمایه گذاری ها محسوب می شود. مسافر و گردشگر از جمله منابع مهم ارزی است که در برنامه ریزی ها و سیاست گذاری مسوولان در جهان و ایجاد توسعه پایدار نقش بسزایی را ایفا می نماید. 

بررسی جغرافیای طبیعی قم و نیز امکان سنجی هرکدام از جاذبه های اکوتوریسمی قابل سرمایه گذاری در استان بیانگر آن است که اکوتوریسم در استان قم یک منبع کم نظیر و مستعد است.

وی نیز طرح ژئوتوریسم گنبد نمکی را مورد توجه ویژه قرار داد و گفت: پیشنهاد طرح ژئوتوریسم گنبد نمکی به شورای معادن ارسال شده وبا تصویب در شورای معادن تغییر کاربری داده و به سایت گردشگری تبدیل می‌شود.

کاظم زاده اضافه کرد: تاریخ زمین‌شناسی گنبد نمکی قم به 60 میلیون سال قبل بر می‌گردد که فعالیت در این منطقه توجیه اقتصادی خوبی را به دنبال خواهد داشت.

به گفته رییس اداره معادن و اکتشافات معدنی سازمان صنایع و معادن قم؛ کارشناسان معتقد هستند که برای رونق صنعت گردشگری و توریسم استان این مهم بسیار ارزشمند و موثر است.

تبدیل گنبد نمکی قم به یک اثر گردشگری

يكي از اين جاذبه‌های گنبد نمكي قم این است كه علاوه بر ارزش گردشگري از جاذبه‌هاي علمي نيز برخوردار است که با توجه به موقعيت زمين شناسي داراي چندين پديده جاذب زمين شناسي و مستعد گردشگري زمين شناسي مي‌باشد.

وجود دریاچه نمکی در میان گنبد نکته منحصر به فرد دیگری است که برای این تالاب نمکی از نظر موقعیتی در مناطق گرمسیری قرار داده است که بعد از بارندگی های فصلی به دلیل گرمای زیاد، آبهای شور تبخیر و گنبدهای نمکی با اشکال بسیار متفاوت و زیبا را شکل می دهند که این امر موجب جذب گردشگران و توریست ها به این مناطق می شود.

عیسی رضایی، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قم نیز در گفت و گو با خبرنگار ما به تبدیل گنبدنمکی قم به سایت گردشگری اشاره کرد و گفت: با تمهیدات اندیشیده شده گنبد نمکی طغرود، تبدیل به سایت گردشگری می شود.

وی با بیان اینکه با مطالعات گسترده میزان اعتبار و ظرفیت ها به زودی مشخص می‌شود، ابراز امیدواری کرد تا این گنبد نمکی به عنوان یک سایت بزرگ گردشگری با ظرفیتی ارزشمند در اختیار گردشگران قرار گیرد.

وی در خصوص گنبد نمکی طغرود گفت: این اثر از جاذبه های طبیعی استان قم به شمار می رود و در آن بلورهای نمک به صورت تیغه های مشخص و کنگره مانند، مناطر زیبایی را پدید آورده اند. این گنبد بزرگ گسترش شمالی تا طول ۳ کیلومتر دارد و لایه نمک در آن به رنگ های مختلفی مثل سفید، کرم قهوه ای، بنفش، قرمز و ابری درآمده است.

رضایی، جنس باطله روی نمک را شامل مارن قرمز، لایه های گچ و نمک مارن که خرد شده اند و گنبد تقریبا مدوری شکل توصیف کرد و افزود: در این گنبد، قطعات بزرگ سنگ های آندزیتی و بقایایی از گچی هم دیده می شود. لایه نمک در معدن قم یکپارچه است و ۵ تا ۱۸ متر ضخامت دارد.

رضایی در مورد ظرفیت های گردشگری این اثر گفت: این اثر طبیعی قبلا معدن بوده و با مجوز صنعت و معدن فعالیت داشته اما با پیشنهاد خود سازمان صنعت و معدن به واسطه جاذبه های گردشگری به زودی در قالب ژئوتوریسم معرفی می شود. 

گفتنی است؛ این پدیده جالب و دیدنی با قابلیت ها و جاذبه های فراوان که شامل قسمت های مختلف می باشد دارای این توانمندی است تا به گردشگران و علاقمندان به این مناظر و پدیده ها معرفی شده و توسط محققین مربوط مورد بررسی قرار گیرد و هم چنین سبب ایجاد سرمایه اشتغال برای مردم محلی منطقه قرار گیرد. 

با اطلاع رسانی درست می توان از این پتانسیل ها در جهت شناخت سرزمین هایی که برای بازدیدکنندگان از پدیده های زیبا و به ویژه زمین شناسانی که علاقمند به مطالعه مبانی پیدایش این گنبدها هستند گامی برداشت.