با بچه‌ها به چه هیأتی برویم؟

ناطقان: والدینی که تازه صاحب فرزند شده‌اند با فرارسیدن اولین محرم بعد از بچه‌دار شدن، یک دغدغه به دغدغه‌های زندگی‌شان اضافه می‌شود: حضور با نوزاد و بعد‌ها حضور کودک‌شان در مراسم‌های عزاداری.

هنوز بعضی‌ها معتقدند که جای بچه در مراسم عزاداری نیست و بچه‌ها نظم مراسم را به هم می‌زنند. اما از آن‌طرف حتی همین افراد هم قبول دارند که کودکان حسینی از نفس کشیدن و قد کشیدن در هوای همین روضه‌ها و مراسم‌ها تربیت می‌شوند.

با بچه‌ها به چه هیأتی برویم؟

دغدغه حضور بچه‌ها در هیأت‌های عزاداری بیشتر مادران را درگیر می‌کند. مخصوصا درباره نوزادان که حتما نیاز به بودن در کنار مادر دارند و از آن طرف مشکلات نگهداری آن‌ها هم در این فضا بیشتر است. کودکان بزرگتر هم، چون درک مستقیمی از فلسفه عزاداری ندارند معمولا بخشی از مراسم را به بازی با همسالان و... می‌گذرانند که کنترل و مدیریت آن‌ها هم مسئله‌ای جداست.

در سال‌های اخیر هیأت‌های مختلف تدابیری برای حضور مادران و بچه‌ها در مراسم‌هایشان اندیشیده‌اند. اگرچه به گفته بسیاری از مادران این اقدامات هنوز کافی نیست، اما حداقل دست مادران را برای رفتن به مراسمی که کمک کار آن‌ها در بچه‌داری باشد و به خودشان هم فرصتی برای برقراری ارتباط با روضه و سخنرانی بدهد، باز شده است.

در این «تجربه» از مادرانی که با بچه‌های خود به هیأت می‌روند خواسته‌ایم که بگویند هیئت مطلوب از نظر آن‌ها چه جایی است و چه امکاناتی دارد. شما هم درباره هیأت مطلوب مادر و فرزندی خود به ما بگویید.

منصوری:

به نظر من بهترین هیأت برای مادر و فرزند جایی است که روضه و سخنرانی طولانی نداشته باشد. چون بچه زود حوصله‌اش سر می‌رود. با روضه و سخنرانی کوتاه، هم مادر بهره می‌برد هم فرزندش خسته نمی‌شود و خاطره بدی برایش نمی‌ماند.

ماندگار:
‌
نمی‌دانم در شهر‌های دیگر چقدر این ماجرا وجود دارد، ولی در تهران هیأت‌های زیادی «مهد» دارند و بچه دوسال به بالا را در طول مدت عزاداری نگهداری می‌کنند. البته هم مادر به فرزندش سر می‌زند و هم برای مواقع اضطراری از مادر شماره تماس می‌گیرند.

فیضیان:

من با بچه کوچک روضه خانگی یا هیأتی که فضای باز داشته باشد را ترجیح می‌دهم. چون بچه می‌تواند تحرک داشته باشد و کودک هم جایی که جلوی چشم مادر باشد، بازی می‌کند.

کردی:

من ترجیح می‌دهم به هیئتی بروم که اکثر عزاداران آن جوان و بچه‌دار باشند. اینطوری بهتر همدیگر را درک می‌کنیم و کسی برای سروصدای ناخواسته کودک با ما برخورد بد نمی‌کند.

احمدوند:

جدای از مکان روضه، من فرزندم را به هیأتی که روضه سنگین می‌خواند نمی‌برم. روضه سنگین برای بزرگسالان هم آمادگی خاصی لازم دارد. روضه و سینه‌زنی سنگین ممکن است خاطره خوبی برای کودک باقی نگذارد.

فلاح:

هیئت‌هایی که محل نگهداری کودک دارند مناسب هستند. بعضی هیأت‌های بزرگ از افرادی که درس مرتبط خوانده‌اند برای نگهداری بچه‌ها استفاده می‌کنند. بعضی دیگر هم در حد وسع‌شان با نقاشی و... بچه‌ها را سرگرم می‌کنند.

نرگس سادات:

من همیشه موقع رفتن به هیأت، برای پسرم اسباب‌بازی‌های کوچک و خوراکی برمی‌دارم. سعی می‌کنم خوراکی‌ها را به صورت جذاب بسته بندی کنم. مثلا از هر خوراکی یکی داخل پاکت می‌گذارم و با روبان گره می‌زنم. اسباب‌بازی و خوراکی جذاب تا حد زیادی پسرم را سرگرم می‌کند. گاهی هم به وسیله این‌ها با بچه‌های دیگر در هیأت بازی می‌کند.

ماهدخت:

هیأت‌هایی که توسط نوجوان‌ها اداره می‌شوند بهترین جاست. بعضی هیأت‌های خانگی بخشی از کار را حتی به صورت فرمالیته (مثل ایستگاه صلواتی) به نوجوان‌ها می‌سپارند و آن‌ها تا آخر مراسم سرگرم هستند. ضمن اینکه احساس خدمت در دستگاه اباعبدالله (ع) را هم درک می‌کنند.

مطهره:

پسر‌های هفت یا هشت سال به بالا بهتر است پیش پدر‌ها باشند، چون بودنشان در قسمت زنانه، خانم‌ها را معذب می‌کند. اگر متولی هیأت با بچه‌ها مهربان باشد و آن‌ها را هم عزادار امام حسین (ع) بداند، بقیه هم به حضور بچه‌ها یا سروصدای هرازگاهی آن‌ها اعتراض نمی‌کنند.

توانا:

بچه‌ها معمولا از گریه مادر یا خاموش شدن چراغ‌ها در هیأت می‌ترسند. در سن پایین که نمی‌شود چرایی این کار‌ها را برای کودک توضیح داد بهتر است جلوی کودک زیاد گریه نکنیم و علت گریه کردن‌مان را مهربانانه برای بچه‌ها تووضیح بدهیم و یا موقع خاموش شدن چراغ‌ها جلوی درب بایستیم.

اسماعیلیان:

به بچه‌ها کار بسپریم. این تجربه بیشتر برای بچه‌های مدرسه‌ای کاربرد دارد. اگر به آن‌ها کار بسپاریم هم عاشق هیأت می‌شوند هم خسته نمی‌شوند. کار‌هایی مثل دستمال کاغذی جلو گرفتن، پخش کردن مهر و کتاب دعا یا تعارف نذری.