آه سرپرستان در آستانه شب یلدا

ناطقان: نزدیک به یک هفته دیگر شاهد طولانی‌ترین شب سال خواهیم بود؛ شبی که برای ما ایرانی‌ها خاطرات فراوانی را زنده می‌کند. شبی که نام آن را «یلدا» گذاشته‌ایم و فرصتی ایجاد کرده‌ایم که دور هم بنشینیم و حافظ بخوانیم و خوش بگذرانیم.

اما شب یلدای پیش رو اندکی متفاوت است. تفاوتی از جنس دغدغه و نگرانی؛ نگرانی برای تهیه خوراکی‌های آن شب. فشارهای اقتصادی و گرانی‌ها باعث شده خانواده‌های بسیاری نه تنها منتظر این شب نباشند بلکه آرزو می‌کردند که به چنین شبی نمی‌رسیدند.

قیمت‌های سر به فلک کشیده ی میوه، آجیل و انواع خوراکی‌ها باعث شده است بخشی از سرپرستاران خانوار توانایی تأمین نیازهای این شب را نداشته باشند و این غمی بزرگ برای آنها به شمار می‌آید.

تخمین هزینه شب یلدا برای ۴ نفر

به بازار بجنورد می‌رویم و قصد خرید شب یلدا، برای یک خانواده ۴ نفری داریم. قیمت‌ها با نزدیکی به آخرین شب پاییز گران و گران‌تر می‌شود. هیچ میوه‌ای کمتر از کیلویی ۱۰ هزار تومان پیدا نمی‌شود و این امر سفره مردم را کوچک‌تر کرده است.

خرید یک کیلو انار، یک کیلو سیب، یک کیلو لیموشیرین و یک کیلو موز به عنوان چهار میوه‌ای که سر سفره شب یلدا قرار می‌دهیم، هزینه‌ای بالغ بر ۶۰ هزار تومان را به دوش خانواده می‌گذارد؛ در حالی که شاید یک کیلو انار به ۴ عدد نیز نرسد.

در این بین هندوانه که از فصل فراوانی آن گذشته هزینه سنگین‌تری را تحمیل می‌کند. اگر قصد خرید یک هندوانه متوسط ۵ کیلویی نیز داشته باشیم تقریباً باید ۳۰ هزار تومانی کنار بگذاریم.

از بازار میوه به سمت خرید آجیل و شکلات حرکت می‌کنیم. قیمت تخمه‌ها از ۲۳ هزار تومان آغاز می‌شود. بالفرض خرید یک کیلو تخمه با کیفیت متوسط باید ۳۰ هزار تومان دیگر نیز از جیب هزینه کنیم.

خرید پسته، بادام، گردو، بادام زمینی، فندق و سایر آجیل‌ها را به دلیل قیمت‌های سر به فلک کشیده فاکتور می‌گیریم و به سمت خرید آنها نمی‌رویم. همچنین سراغی از گندمک، نخود برشته، برنجک، سنجد و میوه‌های خشک نیز نمی‌گیریم و به کلی آن را حذف می‌کنیم.

خرید یک کیلو شیرینی تازه به همراه یک کیلو شکلات کاملاً عادی نیز نزدیک به ۸۰ هزار تومان هزینه دارد.

تهیه لبو، چغندرو باقالی نیز برای ۴ نفر حدود ۲۰ هزار تومان دیگر آب می‌خورد.

خرید شام از بیرون نیز یک امر پر هزینه دیگر است که عموم خانواده‌ها در این شرایط به استقبال آن نمی‌روند اما تهیه یک شام ساده مانند خورشت قیمه نیز دست کم ۴۰ هزار تومان هزینه دارد.

به این ترتیب برای تهیه یک سفره عادی و بدون تنقلاب و حذف آجیل‌ها و میوه‌های خاص، چیزی حدود ۲۶۰ هزار تومان باید پرداخت. هزینه‌ای که در این شرایط سخت اقتصادی بسیاری از خانواده‌ها پرداخت آن را در توان ندارند.

خوشحالی یا ناراحتی از وجود کرونا!

این عدم توانایی مالی در صحبت با مردم در بازار به چشم می‌خورد. گلایه‌های ریز و درشت و نگرانی بابت شب یلدا در جمع نه چندان کوچکی دیده می‌شد. وقتی در میوه فروشی بودیم مرد میانسالی مشغول خرید بود که برای آغاز صحبت از او قیمت‌ها را پرسیدیم.

او پاسخ داد: قیمت‌ها که نیاز به شنیدن ندارد زیرا در هر صورت ما باید دانه‌ای میوه بخریم و نمی‌توانیم مانند گذشته چند کیلو خریداری کنیم.

این فرد با اشاره به نزدیک بودن شب یلدا گفت: نمی دانم از اینکه کرونا وجود دارد و فرزندانم به دیدنم نمی آیند خوشحال باشم یا ناراحت؛ زیرا اگر هر ۴ فرزندم با عروس و دامادهایم به منزل ما می‌آمدند نمی‌توانستم از عهده مخارج این شب بر بیایم.

توصیه زوج جوان: ولخرجی نکنید / هزینه‌های اضافی را کنار بگذارید

زوج جوانی نیز که در آجیل فروشی مشغول خرید بودند، اظهار کردند: فعلاً فرزندی نداریم و هزینه‌ها برای ۲ نفر مقداری معقول تر است.

وی افزود: خانواده تازه تأسیس و ۲ نفره ما می‌تواند مراعات کند و هزینه‌های اضافی را کنار بگذارد.

زن خانواده نیز در پاسخ به ما گفت: بسیاری از هزینه‌ها نا به جا است و نباید انجام شود؛ درست است که شب یلدا یک رسم دیرینه بوده اما چه الزامی وجود دارد که در این شب مخارج هنگفت داشته باشیم؟

وی افزود: تصمیم درست آن است که همان خوراکی‌هایی که در شب یلدا می‌خواهیم استفاده کنیم را مدیریت کرده و طی شب‌های آینده نیز به سر سفره بیاوریم؛ زوج‌های جوان برای مدیریت زندگی خود شرایط را درک کنند.

باز هم جوانان پای کار محرومان

در کنار این فشارها و صحنه‌های ناخوشایند، اقدامات خیرخواهانه جوانان باز هم دل‌ها را اندکی روشن می‌کند. وقتی به میوه فروشی‌ها می‌رویم عموم آنها یک جعبه را با نام «سبد مهربانی» کنار گذاشته‌اند تا خانواده‌هایی که بضاعت مالی بیشتری دارند بخشی از خرید خود را هدیه دهند تا به دست نیازمندان برسد.

یکی از این گروه‌ها جمعیت امام حسن (ع) بجنورد است؛ عصمت باغچقی، عضو این گروه، اظهار کرد: به منظور کمک به کودکان و خانواده‌های آسیب دیده از کرونا مجموعه جهادی امام حسن (ع) بنا دارد بسته‌های مواد غذایی ویژه شب آخر پاییز تهیه کرده و در شب یلدا بین این خانواده‌ها توزیع کند.