وضعیت مدارس در زلزله‌های اخیرکشور

ناطقان: مهدی زارع عضو هیأت‌ علمی و استاد پژوهشکده زلزله‌شناسی اظهار کرد: تاب‌آوری و فرو نریختن ساختمان مدارس در سوانح طبیعی اخیر مانند زلزله‌های مرداد 1391 ورزقان آذربایجان شرقی و آبان 1396 سرپل ذهاب و سیل سال 1398 استان‌های گلستان، خوزستان و لرستان مشهود و حائز اهمیت بود.

وی یادآور شد: در زلزله اسفند سال 1383 داهویه زرند کرمان نیز این موضوع کاملا مشهود بود؛ با وجود تخریب اکثر ساختمان‌های خشتی روستای هوتکن، اما مدرسه این روستا سالم ماند و فرو نریخت. البته در زلزله 21 آبان 1396 ازگله سرپل ذهاب در استان کرمانشاه در ثلاث باباجانی، اسلام آباد غرب و سرپل ذهاب نیز  مشاهده شد که ساختمان بسیاری از مدارس سالم مانده و ویران نشده‌اند.

زارع با بیان اینکه در همه سوانح طبیعی اخیر کشور اعم از زلزله و سیل، مدارس به عنوان محل‌های تجمع و توزیع کمک‌ها به صورت کمپ‌های امدادی و همچنین  برای استقرار موقت مردم به فراوانی مورد استفاده قرار گرفته است، افزود: برای مثال در سیل فروردین سال 1398 در استان‌های گلستان، خوزستان و لرستان از مدارس برای استقرار مردم و امدادرسانی استفاده شد.

استاد پژوهشکده زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله تصریح کرد: با توجه به مسائل بیان شده و قرار گرفتن کشورمان در پهنه‌ای لرزه خیز،  لزوم مقاوم‌سازی و نوسازی مدارس که مورد استفاده میلیون‌ها دانش‌آموز است بیش از پیش احساس می‌شود.

زارع اظهار کرد: زلزله مهم‌ترین سانحه طبیعی شناخته شده در جهان محسوب می‌شود و ۸۰ درصد تلفات جانی سوانح طبیعی در ایران ناشی از زلزله است، پس موضوع ایمنی مدارس و مراکز آموزشی باید جزو اولویت‌های مهم باشد.

وی ادامه داد: ژرفای زمین‏ لرزه‌ها در ایران برای بیشتر زمین‌‏لرزه‌های با بزرگای 6 یا بیشتر بین 8 تا 25 کیلومتر است و این خبر خوبی برای ما نیست چراکه هر زمین‏‌لرزه شدید با بزرگای 6 یا بزرگ‌تر می‌تواند در صورت قرارگرفتن کانون در ناحیه مسکونی مانند زلزله 5 دیماه 1382 بم، به تلفات و خسارت‌های زیادی منجر شود.

زارع با اشاره به لزوم مقاوم‌سازی و نوسازی مدارس کشور توضیح داد: مدارس به عنوان محل تجمعات انسانی، به هنگام وقوع زلزله‌ها به ویژه اگر زلزله در ساعات روز که مدارس دایر هستند رخ دهد، بسیار مورد توجه است؛ این موضوع در شهرستان‌ها و روستاهای مناطق کم برخوردار اهمیت بیشتری پیدا می‌کند زیرا در این مناطق دانش‌آموزان به صورت 24 ساعته در مدارس شبانه‌روزی حضور دارند. بنابراین مقاومت و تاب آوری مدارس در برابر زلزله بسیار مهم است.

وی ادامه داد: در زلزله 12 مه 2008 سیچوان چین در ساعت 14:28 به وقت محلی با بزرگای 7.8 ریشتر رخ داد، از حدود 88 هزار کشته، حدود 20 هزار نفر بچه‌ مدرسه‌ای بودند که در ویرانی مدارس کشته شدند. این مسأله بسیار مهم است و نشان می دهد که اگر مدرسه ایمن نباشد و زلزله در حین روز و در زمان حضور دانش آموزان در مدرسه رخ دهد، یکی از مناطق آسیب پذیر مهم می تواند همین مدارس باشد.