مدارک لازم برای ازدواج دوم زن و مرد

ناطقان: عقد نکاح یا ازدواج ، بر اساس قانون ، می بایست طبق تشریفات خاصی صورت گیرد که عبارت است از خواندن صیغه عقد نکاح ( چه دائم و چه موقت ) . البته امروزه ، صرف خواندن صیغه عقد نکاح توسط طرفین ، کافی نیست ؛ بلکه باید این عقد ، در دفترخانه یا محضر نیز به ثبت برسد و از همین رو ، برای آقایانی که بدون ثبت در دفترخانه ، اقدام به ازدواج می کنند ، مجازات هایی نیز پیش بینی شده است .

اما برای اینکه بتوان ازدواج را در محضر ثبت نمود ، نیاز است که زوجین ، از قبل ، مدارکی را فراهم نموده و آن را به دفترخانه ارائه نمایند تا محضر دار ، ازدواج آنان را ثبت کرده و سند ازدواج برای آنها صادر شود . لذا گاهی این سوال مطرح می شود که مدارک لازم برای ازدواج دوم زن و مرد چیست و علاوه بر مدارک ذکر شده ، در ازدواج مجدد زن و مرد ، چه نکات حقوقی باید مد نظر قرار گیرد ؟

به همین مناسبت ، در ادامه این مقاله قصد داریم، به بررسی مدارک لازم برای ازدواج دوم زن و همچنین ، مدارک لازم برای ازدواج دوم مرد پرداخته و سپس ، نکات مربوط به مدارک لازم برای ازدواج دوم زن و مرد را توضیح دهیم.


مدارک لازم برای ازدواج دوم زن

برخی مواقع ، ممکن است زن و مردی ، در ازدواج اول خود با ناکامی مواجه شده باشند و پس از اینکه با طی کردن تشریفات قانونی ، از همسر خود طلاق گرفتند ، قصد ازدواج مجدد یا ازدواج دوم داشته باشند . سوالی که ممکن است مطرح شود ، آن است که مدارک لازم برای ازدواج دوم زن چیست و در صورتی که زن ، قصد داشته باشد مجددا ازدواج کند ، برای ثبت ازدواج دوم در محضر ، چه مدارکی را باید فراهم نماید ؟

قبل از اینکه به این سوال پاسخ دهیم ، باید به یک نکته اشاره نماییم و آن هم اینکه ، اصولا زنان ، بعد از طلاق از همسر قبلی خود و یا فوت کردن همسر اول ، می بایست مدت زمانی را به عنوان عده طلاق یا عده وفات شوهر نگه دارند و سپس ، با مرد دیگری ازدواج کنند . البته ، خانم هایی که دوشیزه هستند ، نیازی به نگه داشتن عده طلاق ندارند . مدت زمان عده وفات شوهر ، 4 ماه و ده روز است و مدت زمان عده طلاق ، معمولا سه طُهر است که جزییات مربوط به آن را می توانید در مقاله عده طلاق رجعی ملاحظه نمایید .

البته ، اگر طلاق قبلی زن ، از نوع طلاق رجعی باشد ، از آن جهت که زن ، در طول مدت عده طلاق رجعی ، در حکم زوجه است ، شوهر سابق ، موظف است به لحاظ قانونی ، نفقه وی را بپردازد و همچنین ، این حق را دارد که در طول مدت عده ، به همسر خود رجوع نماید . به همین دلیل ، حتی خواستگاری از زن در طول مدت عده طلاق رجعی ، امکان پذیر نیست .

در هر حال ، پس از سپری شدن عده ، زن می تواند مجددا ازدواج کند ؛ چه از نوع دائم و چه از نوع موقت . به همین منظور ، لازم است که مدارک لازم برای ازدواج دوم زن را مورد بررسی قرار داد ؛ چرا که با مدارک لازم برای ازدواج اول زن ، تفاوت هایی دارد .

یکی از مهم ترین مدارک لازم برای ازدواج مجدد ، طلاق نامه است و بدون ارائه نمودن آن ، نمی توان مجددا ازدواج کرد . از روی برگه طلاق نامه ، سپری شدن مدت عده طلاق نیز قابل تشخیص است . البته در صورتی که همسر قبلی زن فوت کرده باشد ، ارائه نمودن گواهی فوت وی ، به عنوان مدرک ، الزامی است .

علاوه بر این ، یکی دیگر از مدارک لازم برای ازدواج دختران ، اجازه پدر یا جد پدری ایشان است . اما در صورتی که زن ، در ازدواج قبلی خود ، رابطه زناشویی داشته است ، نیازی به کسب اجازه پدر یا جد پدری خود نخواهد داشت . اما گاهی ، در ازدواج اول ، زن ، با همسر خود رابطه زناشویی برقرار نکرده است و با فوت یا طلاق ، از همسر خود جدا می شود . در این صورت ، از آن جهت که زوجه هنوز باکره یا دوشیزه است ، می بایست پدر ، به صورت حضوری در محضر ، رضایت یا اجازه داده و یا اینکه به دختر خود، وکالت برای ازدواج داده باشد .

همچنین ، ارائه نمودن مدارک هویتی ، از قبیل شناسنامه و کارت ملی ، به همراه فتوکپی های آن ، از دیگر مدارک لازم برای ازدواج دوم زنان می باشد . ارائه برگه آزمایش های پیش از ازدواج نیز ، به عنوان یکی از مدارک لازم برای ازدواج مجدد ، ضرورت دارد .


مدارک لازم برای ازدواج دوم مرد

بر اساس قانون حمایت خانواده ، یکی از مهم ترین تکالیفی که هنگام عقد ازدواج ، به عهده مردان قرار می گیرد، ثبت ازدواج دائم و موقت ، در محضر است و به همین دلیل است که برای عدم ثبت ازدواج در محضر توسط مردان ، ضمانت اجرا نیز پیش بینی شده است . اما سوال این است که اگر مردی بخواهد برای بار دوم ، به صورت مجدد ، ازدواج کند ، باید چه مدارکی را ارائه نماید و چه نکاتی را مد نظر قرار دهد ؟

پاسخ به این سوال را می توان در دو فرض بیان کرد . گاهی ازدواج دوم ، پس از طلاق یا فوت همسر اول است ؛ اما گاهی ازدواج دوم مرد ، در حالتی است که به لحاظ قانونی ، با زن دیگری ، پیوند زوجیت دارد که در هر یک از این حالات ، مدارک لازم ، ممکن است متفاوت باشند . در فرض اول ، ارائه گواهی فوت یا برگه طلاق نامه ، یکی از مدارک لازم برای ثبت کردن ازدواج در محضر است .

اما در حالت دوم ، باید گفت که بر اساس قانون حمایت خانواده ، مردان نمی توانند بدون اجازه و رضایت همسر خود ، اقدام به ازدواج مجدد نمایند . البته ، گاهی ، به دلیل عدم ایفای وظایف زناشویی از سوی زن ، دادگاه به جای زن ، این اجازه را به مرد می دهد که برای مرتبه دوم، ازدواج نماید . بنابراین ، مردان برای ازدواج دوم خود ، با داشتن همسر اول ، یا باید رضایت ازدواج دوم را از همسر خود گرفته باشند و یا اینکه دادگاه ، اجازه ازدواج مجدد را به مرد داده باشد .

لازم به ذکر است که اگر مردی ، بدون رضایت همسر خود یا اجازه دادگاه ، اقدام به ازدواج دوم نموده باشد ، همسر اول وی ، می تواند به استناد شروط ضمن عقد نکاح ، تقاضای طلاق نماید و کلیه حقوق قانونی خود از جمله مهریه را نیز مطالبه نماید .

از دیگر مدارک لازم برای ازدواج دوم مردان ، شناسنامه و کارت ملی آنها ، به همراه جوابیه آزمایش های قبل از ازدواج است که می تواند بر حسب مورد ، شامل آزمایش اعتیاد ، آزمایش بیماری های مقاربتی ، آزمایش خون و غیره شود . علاوه بر مدارک ذکر شده ، باید هزینه های ثبت ازدواج در محضر نیز پرداخت شود که برای اطلاع از جزییات مبلغ آن ، می توانید مقاله زیر را مطالعه نمایید .

 
نکات مربوط به مدارک لازم برای ازدواج دوم زن و مرد

در قسمت های قبل ، به برخی از مهم ترین نکات مربوط به مدارک لازم برای ثبت ازدواج دوم زن و مرد ، پرداخته شد و همانطور که ذکر گردید ، مدارک لازم برای عقد نکاح مجدد ، با مدارک لازم برای ازدواج اول ، کم و بیش متفاوت است . اما در خصوص این مدارک ، چند نکته حایز اهمیت است :

نخست اینکه ، به لحاظ شرعی ، ثبت ازدواج دوم مردان ، حتی بدون رضایت همسر اول ، یا گرفتن حکم دادگاه ، اشکال و ایرادی ندارد . با این حال ، از آن جهت که به لحاظ قانونی ، دفترخانه های ثبت ازدواج ، بدون ارائه مدارکی همچون حکم دادگاه یا رضایت نامه زوجه اول ، نمی توانند ازدواج دوم مرد را ثبت کنند ، در صورت خودداری از ارائه این مدارک و عدم ثبت ازدواج دوم، ممکن است مردان ، با مجازات عدم ثبت ازدواج دائم مواجه شوند .

دوم اینکه ، برای ثبت ازدواج ، می بایست شهودی نیز به دفترخانه معرفی شوند . این شهود ، شامل سه نفر مرد عاقل و بالغ و عادل هستند که معمولا ، از میان خویشاوندان و بستگان زن و مرد ، معرفی می شوند ؛ اما گاهی ، در ازدواج دوم ، این تعداد شهود ، حضور ندارند . در چنین شرایطی ، دفترخانه ، می تواند به زن و مرد ، شهودی را معرفی نماید . در خصوص ثبت الکترونیکی ازدواج نیز ، این حکم جاری است .

سوم اینکه ، علاوه بر توجه به نکات مذکور ، باید توجه داشت که پرداخت هزینه های مربوط به ثبت ازدواج دوم در محضر ، اصولا با مرد است ؛ مگر اینکه بین طرفین ، توافق دیگری وجود داشته باشد و به عنوان مثال ، زن و مرد ، توافق کرده باشند که به صورت مشترک ، هزینه های مربوط به ثبت ازدواج را متقبل شوند .