علت تلف شدن دومین توله یوز؟

ناطقان: حسن اکبری معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست امروز در گفتگوی تلویزیونی با شبکه خبر مصرف شیر بی کیفیت را علت تلف شدن توله دوم ایران (ماده یوزپلنگ آسیایی) عنوان کرد. شیر مصرفی، علت تلف شدن دومین توله یوز

متن این گفتگو بدین شرح است :

علت تلف شدن توله دوم یوزپلنگ ایران
صبح سه شنبه ۲۷ اردیبهشت دامپزشک تیمارگر توله‌ها متوجه شد که در عادت دفع یکی از توله‌ها اشکالاتی به وجود آمده، موضوع را اطلاع دادند و با توجه به اینکه مرکز تکثیر توران تا نزدیک‌ترین مرکز دامپزشکی فاصله قابل توجهی داشت بلافاصله یک متخصص داخلی دام کوچک از دانشکده دامپزشکی سمنان به مرکز تکثیر توران منتقل شد و او هم توله یوزپلنگ را معاینه کرد، اما در نهایت به این نتیجه می‌رسند که توله‌ها برای سونوگرافی و برخی اقدامات درمانی تکمیلی به سمنان منتقل شوند که متاسفانه در مسیر یکی از توله‌ها تلف می‌شود.

کالبدگشایی انجام شده روی توله تلف شده نشان می‌دهد که یبوست زیاد و توده یا لخته‌ای از شیر‌های مصرف در دستگاه گوارش این توله وجود داشته، فرضیه‌های اول دامپزشکان این است که شیر مصرفی، کیفیت مناسبی نداشته، ولی کار‌های تشخیصی برای قطعیت یافتن علت تلف شدن توله یوز در حال انجام است.

مصرف شیر بی کیفیت خارجی برای توله یوز‌ها
متاسفانه شیر باکیفیت برای این گونه خاص در کشور نداریم و از یک نمونه شیر خارجی که توصیه شده بود استفاده می‌شد، برخی معتقدند این نوع شیر نباید طولانی مدت استفاده و شیر خارجی دیگری بایست جایگزین می‌شد، شیر‌های خارجی و واکسن‌های لازم به سبب تحریم کشور ما بطور مستقیم قابل خرید نیستند و باید با واسطه و شرایط خاص تامین شوند، این‌ها مشکلاتی است که در تکثیر یوزپلنگ وجود دارد و همین باعث شد که توله دوم را از دست بدهیم.
توله سوم هم متاثر از همان شیری که مصرف کرده، آسیب دیده و از دیروز تاکنون در حال درمان است، اما خوشبختانه وضع بهتری دارد و ان شاالله که زنده بماند.

سفر دامپزشکان خارجی به ایران، بزودی
یوزپلنگ گونه خاصی است که ما دانش دامپزشکی کافی برای درمان این گونه را در کشور نداریم، البته از دامپزشکان خارج از کشور کمک گرفتیم و قرار بود در اواسط هفته پیش رو به ایران سفر کنند و کار معاینه و درمان و کار‌های درمانی توله یوز‌ها و مادرشان را انجام دهند، ان شاالله با آمدن آن‌ها مجموعه‌ای از تجربه‌ها را بتوانیم به دامپزشکان ایرانی منتقل کنیم.

حفظ زیستگاه و یوزپلنگ ارجح بر تکثیر
من از ابتدا در مصاحبه با رسانه‌ها گفتم که توقع نداشته باشیم که سازمان محیط زیست تمام انرژی و توان و هزینه خود را برای این تکثیر یوزآسیایی بگذارد، تکثیر یک کار باغ وحشی است البته تکثیر یوز آسیایی بسیار مهم و ارزشمند است، اما اصل کار سازمان در زیستگاه یوزپلنگ آسیایی است، ما در زیستگاه توران هنوز یوزپلنگ داریم و انرژی و هزینه سازمان حفاظت محیط زیست در این خصوص باید روی زیستگاه صرف شود، سازمان حفاظت محیط زیست برای حفظ یوزپلنگ پس از رایزنی‌هایی که با سازمان برنامه و بودجه انجام داد توانست ۲ میلیارد تومان اعتبار بدین منظور برای امسال دریافت کند، بدیهی است حفظ زیستگاه باید در اولویت باشد، باید روی آن انرژی بگذاریم و اگر تمام انرژی و هزینه نیرو‌های حفاظتی و ماموران محیط بان را روی تکثیر متمرکز کنیم، در واقع به موضوع حفاظت از گونه یوزپلنگ در زیستگاه خسارت زده ایم.

تجربه نداشتیم، اما از بهترین ظرفیت‌ها استفاده کردیم

به هر حال تجربه‌ای برای تکثیر یوزپلنگ آسیایی در کشور وجود نداشت و ما از بهترین ظرفیت‌های دامپزشکی کشورمان برایشیر مصرفی، علت تلف شدن دومین توله یوز تکثیر یوزپلنگ آسیایی استفاده کردیم، بدیهی است وقتی تجربه کسب می‌شود خطا‌ها نیز کمتر می‌شود بطور مثال وقتی در تامین شیر یوزپلنگ‌ها، نسخه‌ای تجویز و یک نوع شیر توصیه و آن شیر مصرف می‌شود و بعد اتفاق تلخی رخ می‌دهد، این یک تجربه محسوب می‌شود.

اصلا روی یوزپلنگ آسیایی در دنیا تجربه‌ای وجود ندارد، حتی آن کاری که در آفریقا انجام می‌شود روی یوزپلنگ آفریقایی است، توله‌های زیادی در آفریقای جنوبی تلف شدند تا دامپزشکان آنجا به سطحی رسیدند که الان کار تکثیر را در شرایط نیمه اسارت انجام می‌دهند.

ما تجربه‌ای در خصوص تکثیر یوز آسیایی نداشتیم البته با کسانی که کار تکثیر یوز را انجام داده بودند و دامپزشکان آفریقایی، مشورت‌هایی کردیم، اما فرق می‌کند یک متخصص یوز بطور حقیقی در ایران باشد یا اینکه بطور مجازی از آن‌ها مشورت گرفته شود.

خطا‌ها را می‌پذیریم

سازمان حفاظت محیط زیست بخشی از خطا‌ها را می‌پذیرد، چون تجربه این کار را نداشتیم حتما دامپزشکان این طرح خطا‌هایی را داشته اند، ما در ایران کسی که بطور حرفه‌ای نگهدارنده و تیماردار یوز باشد نداشتیم و قبل از آن هم سزارین یوزپلنگ مادر پیش بینی نشده بود، این‌ها خطا‌هایی بود که می‌پذیریم.

اینکه چرا مرکز تکثیر توران در دور دست ایجاد شده، انتخاب این مکان برای تکثیر یوزآسیایی از ابتدا اشتباه بوده، چون که توران، زیستگاه طبیعی یوزپلنگ است، وقتی در آنجا برای تکثیر انرژی بگذاریم همکاران ما از حفاظت زیستگاه باز می‌مانند.

همین امروز برخی از دوستداران محیط زیست و دامپزشکان اعلام کردند که انتقال توله‌ها از مرکز تکثیر به تهران اشتباه بوده، به هر حال این‌ها مسائلی است که باید راجع به آن جواب دهیم، بطور قطع خطا‌هایی در این کار وجود داشته و ما این را می‌پذیریم و باید ۱۰۰ درصد این‌ها را اصلاح و در آینده جبران کنیم و شرایط بهتری را رقم بزنیم.

منبع: خبرگزاری صدا و سیما