علل بزهکاری کودکان

ناطقان: بهروز ادهمی اظهار کرد: یکی از روانشناسان به نام آدلر می‌گوید: «که نقص بدنی، نازپروردگی کودکان به خود رها شده یعنی کودکانی که بر اثر متارکه و جدایی والدین از یکدیگر یا بر اثر غفلت و بی‌تفاوتی نسبت به تربیت آنان، از راهنمایی و تشویش محروم بوده‌اند. مفاهیمی نادرست از دنیا می‌یابند و در بزرگ سالی دشمن اجتماع می‌شوند و زندگی آنان زیر سلطه بودن و احتیاج به انتقام جویی خواهد بود.»

وی با اشاره به عوامل مؤثر روی آوردن به بزهکاری، افزود: یکی از این عوامل خشونت علیه کودکان است، پژوهش‌های بسیار گوناگون و گسترده‌ای در مورد علت و عوامل مؤثر در بزهکاری و انجام افعال مجرمانه در کودکان انجام شده و به واقع نمی‌توان عامل واحدی را برای این نارسایی رفتاری در نظر گرفت و هر کودکی بنا بر موقعیت و محیطی که در آن رشد و نمو پیدا می‌کند می‌تواند مستعد ارتکاب به جرم یا بزه شود.

ادهمی ادامه داد: ولی آنچه که اکثریت قریب به اتفاق کارشناسان به آن اعتقاد دارند به نقش خشونت در بستر سازی برای گرایش به بزه و جرم معطوف می‌شود، پرونده‌ها و تجربیات قبل در مورد بچه‌های بزهکار و حتی تبهکار مؤید این امر است که اکثریت قریب به اتفاق کودکان بزهکار خشونت‌های بسیاری را تجربه کرده‌اند.

این روانشناس ادامه داد: بسیاری از والدین کودکان و نوجوانان بزهکار، کم سواد یا بیسواد بوده و توجه چندانی به تربیت، دوستان و معاشرت فرزندان خویش نکرده و این امر عاملی شده تا کودکان و نوجوانان آنان به آسانی درگیر اعمال خلاف شوند و بطور حتم روی آوردن به اعمال خلاف از طرف نوجوانانی که در خانواده‌ای سابقه‌دار و خلاف کار رشد کرده‌اند، چندان عجیب نیست و این امر در تمامی کشورها مشاهده می‌شود.

وی با اشاره به این‌که یکی‌از تأثیرگذارترین عوامل در شکل گیری شخصیت کودکان به بزرگسالان و کیفیت رفتار آن‌ها با یکدیگر باز می‌گردد، تصریح کرد: درواقع نوع رفتار و منش کودکان با الگو برداری از پدر، مادر، خواهر، برادر و دیگر بزرگسالان خانواده شکل می‌گیرد.

ادهمی افزود: در واقع امر نحوه تعامل بین پدر و مادر تأثیر به سزایی در شکل پذیری شخصیت کودکان اجرا می‌کند و تجربه ثابت کرده، اساساً کودکانی که در زمان کودکی دارای مادرانی معتاد و یا شاهد دعوا و مناقشات جدی بین والدین خویش هستند در طولانی مدت با اختلالات و نارسایی‌های رفتاری بسیاری مواجه می‌شوند.

این روانشناس ادامه داد: بررسی شرایط خانوادگی کودکان بزهکار نگهداری شده در کانون اصلاح و تربیت نشان می‌دهد والدین یا یکی از نزدیکان، ۲۵ درصد از کودکان و نوجوانان بزهکار سابقه زندان دارند.

وی با اشاره به اینکه بچه در جایی به دنیا می‌آید که از قبل ساخته و دارای فرهنگی ارزیابی شده درست یا اشتباه است، عنوان کرد: کودک از همان روزهای تولد این فرهنگ را از طریق والدین و بستگان می‌گیرد و بر این اساس ذهن و افکار وی شکل می‌گیرد.

ادهمی با اشاره به این‌که شخصیت یک کودک وابسته به این است که در کدام خانواده پرورش یافته است، افزود: بنا براین چنانچه خانواده نسبت به چگونگی مایحتاج و استعداد و عواطف فرزندان شان ناآگاه باشند، لطمه بزرگ و ضرر جبران ناپذیری متوجه شخصیت و سلامت روان کودک می‌شود که در این زمینه مقصود از آگاه بودن والدین، فقط خواندن و نوشتن زبان مادری نیست، بلکه پائین بودن سطح فرهنگ و بی‌اطلاعی به مسائل علمی ـ پرورشی است که زمینه‌ساز ارتکاب جرم به شمار می‌رود.

این روانشناس بیان کرد: بچه‌ها به محبت، لبخند، مواظبت ونگهداری والدین، نیازمند هستند، گاه دیده می‌شود پدر و مادر نسبت به فرزندان خویش به جای آنکه گرم و صمیمی و عاطفی باشند، بی‌توجه، غافل، تمسخر و تحقیرکننده هستند، کمبود محبت اغلب یکی‌از عوامل بسیار مهم است که کودکان و نوجوانان را بسوی ارتکاب بزهکاری سوق می‌دهد.

وی تأکید کرد: اختلاف والدین، سرزنش و خرده‌گیری دائمی بین آن‌ها از دیگر عواملی است که باعث ارتکاب جرائم کودکان و نوجوانان می‌شود.

ادهمی ادامه داد: نفاق و ناسازگاری و مشاجره دائمی پدر و مادر و اطرافیان، آثار شومی در روان کودکان باقی می‌گذارد، واضح و روشن است چنانچه کودک در خانه خود رنگ آرامش، صفا و صمیمت را که به آن احتیاج مبرم دارند نبیند، ناچار از کار وتحصیل خود بی‌علاقه شده و دائماً مضطرب و پریشان خاطر است و همین امر گاهی باعث می‌شود که کودک از محیط خانواده فرار و به وادی انحراف و فساد کشانده شود.