راهکار پس گرفتن هدیه

ناطقان: عقد هبه همان است که در عرف افراد آن را هدیه مینامند.هبه زمانی صحیحا منعقد میشود که مال موهوبه به تصرف هبه گیرنده درآید.اصولاً به موجب قوانین، هبه عقدی جایز است. به این معنی که هر یک از طرفین آن، یعنی چه شخصی که مالی را هبه داده است (واهب) و چه شخصی که مالی را به عنوان هبه گرفته است (متهب) میتوانند هر زمان که مایل باشند عقد هبه را فسخ نمایند و یا به عبارتی رجوع از هبه کرده و آن را بر هم زنند.

اطلاع از نکات مهم قرارداد هبه یا بخشش

 
رجوع از هبه

    "هبه" در لغت به معنای بخشش است و هبه كننده را "واهب" و هبه گيرنده را "متهب" می نامند.
    "رجوع" در هبه ماهيت "فسخ" دارد و آثار فسخ عقد بر آن مترتب مي شود.
    پس از آن كه مالی را طی یک قرارداد رسمی و به صورت رايگان به شخص ديگری واگذار نموديد، مي توانيد مجددا آن را به مالكيت خود بازگردانيد.مطابق قانون مدنی وقتی یک نفر مالی را مجاناً به ديگری تملیک می كند، اصطلاحا گفته می شود كه مال مذكور "هبه" گرديده است.
    لازم است بدانيم هبه هرچند به صورت رسمی و قراردادی هم كه انجام شود قابل رجوع است.
    بنابراين چنانچه مالی را هبه نموده باشيد، هرگاه كه بخواهيد می توانيد مجددا مال را به تملیک خود در آوريد.
    البته مشروط به اين كه مال مذكور را به والدين و يا اولاد خود هبه ننموده باشيد، در برابر هبه مال يا كاری برای شما انجام نشده باشد، و آخر اين كه مالی كه هبه كرده ايد، به فرد ديگری منتقل نشده باشد.
    آخرين نكته اين كه هبه در زمره عقود تشريفاتی بوده و "قبول و قبض" در آن شرط صحت عقد محسوب می گردد.

 

 
موارد امکان رجوع از هبه

مانند هر اصل دیگری این اصل نیز استثنائاتی دارد که ماده 803 قانون مدنی و مواد دیگری از همین قانون به بیان این استثنائات پرداخته است:

1- در صورتی که متهب پدر یا مادر یا اولاد واهب باشد.
2- در صورتی که هبه معوض بوده و عوض هم داده شده باشد.
3- در صورتی که عین موهوبه از ملکیت متهب خارج شده یا متعلق حق غیر واقع شود خواه قهراً مثل اینکه عین موهوبه برهن داده شود.
4- در صورتی که در عین موهوبه تغییری حاصل شود.

5- بعد از فوت واهب یا متهب رجوع ممکن نیست. (ماده 805 قانون مدنی)

6- هر گاه داین طلب خود را به مدیون ببخشد حق رجوع ندارد. (ماده 806 قانون مدنی)

7- اگر کسی مالی را به عنوان صدقه به دیگری بدهد حق رجوع ندارد. (ماده807 قانون مدنی)  

    از مصادیق بارز رجوع از هبه زمانیست که دو شخص با یکدیگر نامزد کرده و در مدت نامزدی هدایایی میان آنان رد و بدل میگردد و این نامزدی بعد از مدتی برهم خورده و یکی از طرفین در صدد بازپس گیری این هدایا می افتد و به دلیل اینکه بعضا این هدایا از ارزش زیادی برخوردارند این موضوع اهمیت پیدا میکند.با توجه به اینکه ماهیت این هدایا هبه میباشد از سوی هر یک از طرفین قابل رجوع می باشند مگر اینکه موضوع مشمول یکی از مصادیقی باشد که رجوع از آن برای واهب امکانپذیر نمی باشد.مثلا چنانچه شخصی طلاهایی را که هدیه گرفته است بفروشد، در این صورت به موجب بند 3 ماده 803 قانون مدنی مال موهوبه از مالکیت وی خارج شده و واهب حق رجوع به آن را ندارد و یا اینکه  شخص پارچه هایی که به هدیه گرفته است را دوخته باشد و آنها را تبدیل به لباس کرده باشد مطابق بند 4 ماده 803 به واسطه تغییراتی که ایجاد شده این هدایا قابل رجوع نمی باشند.